Fötal Gelişim Süresince Sığır Karaciğerindeki Sitokeratin 8 ve Sitokeratin 18 Proteinlerinin Dağılımı

Abstract

Embriyonik gelişimin kontrolünde rol alan sitokeratinler (CK), embriyogenezis esnasında epitel hücre gelişiminin değişen aşamalarında farklı keratinler şeklinde ekspresse edilir. Genelde birlikte ekspresse olduğu ifade edilen CK8 ve CK18 proteinleri; çeşitli parankimatöz epitel başta olmak üzere basit epitel hücrelerinin primer keratin çifti olarak bilinmektedirler. Karaciğer; embriyonal dönemde kan yapımı ve kan hacmi regülasyonu, protein sentezi, bağışıklık sistemine katkı, büyüme sinyal yollarının endokrin kontrolü, metabolitleri depolama, safra salgısı ve detoksifikasyon gibi çok sayıda fizyolojik rollere sahiptir. Bu çalışma; epitel hücrelerin ve hepatositlerin yapısına katıldığı belirtilen CK8 ve CK18 proteinlerinin sığır fötal karaciğer hücrelerindeki dağılımlarının belirlenmesi ve lokalizasyonlarına göre olası fizyolojik rollere sahip olup olmadıklarını ortaya koymak amacı ile yapılmıştır. Çalışmada özel kesimhanelerden temin edilen 27 adet fetüs kullanıldı. Yaşları belirlenen fetüsler; gebeliğin birinci (69-89 günlük / 9 fetüs), ikinci (99-178 / 9 fetüs) ve üçüncü (190-269 / 9 fetüs) dönemlerine ait olacak şekilde gruplandırıldı. Ardından fetüslerden karaciğer doku örnekleri alındı ve örnekler 18 saat boyunca %10’luk formol-alkolde tespit edildi. Daha sonra doku örnekleri rutin histolojik prosedürlerden geçirildi ve immunohistokimya boyamasına tabi tutuldu. Boyama sonucunda; CK8 ve CK18’in gebelik süresince safra kanalı epitel hücrelerinde çok güçlü seviyede ekspresse olduğu görüldü. Bununla birlikte hepatositlerde ise CK8 ve CK18’in gebelik dönemlerine göre değişen yoğunluklarda ekspresyon gösterdikleri belirlendi. Böylece bu proteinlerin; sığır karaciğer gelişiminin kontrolü, hepatositlerin ve safra kanal epitel hücrelerinin bölünmesi, çoğalması ve farklılaşmalarının yanı sıra birçok metabolik ve fizyolojik süreçlerde kritik rollere sahip olabilecekleri varsayıldı.