Fonksiyonel Nörolojik Semptom Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Tedavinin Bilişsel Hatalar Üzerine Etkisi

Abstract

Çalışmanın amacı fonksiyonel nörolojik semptom bozukluğu (FNSD) tanılı hastalarda farmakoterapi (FT) ve FT ile bilişsel davranışçı tedavi (BDT) kombinasyonunun bilişsel hatalar üzerine etkisini karşılaştırmaktır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu ileriye yönelik çalışmada FNSD tanısı Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı'nın beşinci versiyonuna (DSM-5) göre konuldu ve ardışık olgular başvuru sırasına göre rastgele seçildi. Alt tipler klinik ve somatoform disosiasyon ölçeği (SDÖ)'nin birlikte değerlendirilmesiyle belirlendi. Bilişsel hatalar düşünce özellikleri ölçeği (DÖÖ) ile, hastanın genel durumu global değerlendirme ölçeği (GAS) ile değerlendirildi. BULGULAR: FT grubu 37 hastadan, FT+BDT grubu 20 hastadan oluşuyordu. Gruplar arasında ortalama yaş (p=0,312), ortalama eğitim süresi (p=0,345) açısından anlamlı farklılık saptanmadı. Tedavi öncesinde, DÖÖ'nün kişilerarası ilişkiler alt ölçeği (DÖÖ-IP) (p=0,085), DÖÖ'nün bireysel başarı alt ölçeği (DÖÖ-PA) (p=0,145), SDÖ (p=0,132) ve GAS (p=0,421) açısından gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Hem FT (p=0,011), hem de FT+BDT (p<0,001) grubunda DÖÖ-IP açısından tedavi öncesi ve sonrası değerler açısından anlamlı farklılık ortaya çıktı. DÖÖ-PA açısından FT grubundan tedavi öncesi ve sonrası arasında anlamlı farklılık saptanmazken (p=0,101); FT+BDT grubunda anlamlı farklılık saptandı (p=0,048). Tedavi sonrası değerlere göre, gruplar arasında GAS (p=0,001) ve DÖÖ-IP (p<0,001) açısından anlamlı farklılık ortaya çıktı. SONUÇ: Bu çalışma, BDT'nin kişilerarası ilişkilerle (IP) ilişkili bilişsel hataları azalttığını göstermesi açısından önemlidir. Bu anlamlı değişiklik kişisel başarı (PA) ile ilişkili bilişsel hatalarda saptanmadı. BDT'nin ilaç tedavisiyle kombinasyonu bilişsel hataları azaltmada daha etkili olabilir.