Arnavutluk 14. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı hâkimiyetine girmeye başlamıştır. 1912 yılında ise özellikle Balkanlarda etkisini arttırmış olan milliyetçilik hareketinin etkisiyle bağımsızlığını ilan etmiştir. Geçen süre zarfında bu topraklarda birçok imar faaliyetlerinde bulunulmuştur. Özellikle Tanzimat ve Islahat Fermanlarının ardından kiliselerin inşa ve onarım faaliyetlerinin hız kazanmış olduğu gözlenmektedir. Bu makaleyle birlikte Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki kayıtlardan yola çıkılarak güney Arnavutluk’ta yer alan kiliseler tespit edilemeye ve bu kiliselerin inşa süreçleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda 20 kilise tespit edilmiştir. Bunlar arasından 19 kilisenin kayıtları ilk inşa, yeniden inşa veya var olan bir kiliseye çan kulesi eklenmesiyle ilgilidir. Yalnızca Pavlun Karyesi Şen Mer Kilisesi’ne ait kayıt şikâyet içeriklidir. Bu kiliseye ait kaydın aynı zamanda incelediğimiz belgeler arasında en erken tarihli olması dikkat çekicidir. Araştırma esnasında inşaat giderlerini gösteren keşif defterleri, yapılacak inşaatın plan ve cephe çizimleri, inşaat için nakdi yardımda bulunanların isim listesi gibi verilere de ulaşılmıştır. Bu belgeler transkribe edilip metne aktarılmıştır.
Makalenin “Giriş” bölümünde araştırmanın coğrafi sınırları belirlenerek konunun seçilme nedeni açıklanmıştır. Ayrıca bölgenin tarihi ve nüfusu hakkında mevcut bilgilerin aktarıldığı ayrı alt başlıklar açılmıştır. “Katalog” bölümünde tespit edilen kiliseler alfabetik olarak sıralanmış ve haklarındaki belgeler okunarak içerikleri metne aktarılmıştır. “Değerlendirme” bölümünde bir kilisenin inşaatı için gerekli koşullar, kullanılacak maddi kaynaklar, kullanılan malzeme, çizilen plan ve cepheler ayrı başlıklar altında değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler ise “Sonuç” bölümünde aktarılmıştır.