Farklı Taşıyıcı Sistemlerin Gömülü Enerji ve Gömülü Karbon Değerlerinin Müstakil Konutlar Bağlamında Karşılaştırılması

Abstract

Gömülü enerji, yapı malzemelerinin hammaddelerinin çıkarılması, üretimi, nakliyesi vb. süreçlerinde harcanan enerjinin toplamını ifade etmektedir. Gömülü karbon, malzemenin üretim süreci boyunca doğaya ne kadar sera gazı salındığının ölçüsüdür. Bu çalışmada yapının inşa öncesi evresine dikkat çekerek, bu süreçte tüketilen enerjinin ve doğaya yapılan karbon salınımının taşıyıcı sistemler bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu değerlendirme için gömülü karbon ve enerjiyi ölçen “Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YDD)” yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem ile yapıda kullanılan malzemelerin gömülü karbon ve gömülü enerjileri sayısal veriler şeklinde elde edilebilmektedir. Konya’da ahşap müstakil bir konut alan çalışması için seçilmiş, bu yapının farklı taşıyıcı sistemlerle (betonarme ve çelik) alternatifleri üretilerek çevresel etkileri karşılaştırılmıştır. Ahşap yapı, bu üç yapım sistemi arasında en düşük karbon ve enerji değerlerini vermesi bakımından en çevre dostu alternatif olmuştur. Betonarme konut ve çelik konut sırasıyla onu izlemiştir. Hem düşük üretim enerjisi hem de düşük karbon salınımı avantajıyla müstakil konutlar bağlamında ahşap taşıyıcı sistemlerin en sürdürülebilir alternatif olduğu gözlemlenmiştir.

The Effect of Wood Veneer Type on the Reduction of Sound Transmission Between Noise-Producing Interior Spaces in Buildings

“…Today, with the deterioration of the natural ecosystem and global warming, the tendency towards natural materials, ecological and sustainable design has increased. Accordingly, the use of wood, which is environmentally sensitive, renewable and has low embodied carbon energy [33], is increasing daily. In order to meet the increasing demand, industrial afforestation is carried out by growing needle and broadleaved tree species, also called industrial plantations, which are generally fast-growing [34].…”

Yapı Malzemelerinin Gömülü Karbon Miktarına Etkisi: Örnek Bir Yapı Üzerinden İnceleme

“…Bu enerji için tüketilen doğal kaynakların bir sonucu olan çevresel etkileri somut bir şekilde ortaya koyar. Bu analiz sonucunda tasarım yenilenip ilgili analiz tekrarlanabilir, farklı alternatifler üretilip karşılaştırılabilir ve doğal çevreye en uygun seçenek belirlenebilir (Azkur, 2019). Yaşam döngüsü boyunca tüketilen enerji sonucunda çeşitli sera gazı salınımları olur.…”

“…Bunların tamamının toplamı alınarak a1-a3aşamalarındaki beşikten kapıya diye adlandırılan süreçteki toplam gömülü karbon miktarına ulaşılır. Azkur (2019) da ICE veri tabanını kullanarak taşıyıcı sistem seçiminin gömülü enerjinin en yüksek olduğu betonarme yerine çelik ve ahşap malzeme tercih ederek, mevcut müstakil bir konut yapısının yalnızca taşıyıcı sistemini değiştirildiği varsayılarak gömülü enerji miktarında kayda değer bir azalma tespit etmiştir. Veld (2023), ICE veri tabanını kullanarak bu geleneksel yolla yapılan metraj alma işlemini BIM'e uyarlamış, geleneksel yönteme göre çok daha hızlı ve doğru biçimde sonuçlar almak için bir Revit programı eklentisi oluşturmuştur.…”

“…Projede duvarlar, temel, döşeme, merdiven, pencereler ve kapı modele dahil edildi. Çalışmanın konusu olan gömülü karbon analizinde duvarlar hesaba katılmıştır çünkü araştırmacılara göre karbon etkisi en çok betondadır ve üst yapı için ise en çok karbon etkisi dış duvarlardadır (Azkur, 2019), (Jones, 2022). Şekil 10.…”