Faiz Oranı, Ülke Kredi Riski ve Döviz Kurunun Turizm Hisselerine Etkisi: Gelişmekte Olan Ülke Türkiye Örneği (Borsa İstanbul Turizm Endeksinde Bir Uygulama)

Abstract

Teknolojik gelişmeler bilgiye erişimi kolaylaştırmakla birlikte, hızla ulaşılan bilgi ekonomik ve finansal piyasaların hareketlerinde belirleyici unsurlardan birisi haline gelmiştir. Öyle ki açıklanan bir bilginin finans ve sermaye piyasalarına etkileri anlık olabildiği gibi belirli bir süre boyunca ilgili bilginin gerek doğrudan gerek dolaylı olarak finansal varlıklara etkileri gözlenmektedir. Çalışmada makroekonomik faktörlerden gösterge faiz (Türkiye 2 yıllık devlet tahvil faizi), Türkiye’nin kredi riski göstergesi olan 5 yıllık kredi temerrüt takası primi (Credit Default Swap – CDS), turizm sektörünün başlıca pazarlarını kapsayan Avrupa Birliği’nin ortak para birimi olan avro kuru, reel ekonomi ve finansal piyasalar açısından yüksek etkili olan ve öneme sahip Amerikan doları ile turizm sektörü hisseleri ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda çalışmada aylık gözlemlerde uzun ve kısa dönemli ilişkiler eşbütünleşme ve nedensellik analizleriyle incelenmiş, etki – tepki analizi ve varyans ayrıştırma testiyle de değişkenlerin turizm endeksine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Borsa İstanbul Turizm endeksinin faiz oranı, CDS primi, avro kuru ve dolar kuru ile ilişkilerinin aylık gözlemlerde incelendiği bu çalışmada turizm işletmeleri hisse senetlerinin test edilen makroekonomik koşullar dışında kalan makroekonomik faktörler, sektör ve işletmeye özgü koşullardan etkilendiği söylenebilmektedir. Turizm hisseleri, faiz oranı ve ülke risk primi ile avro ve dolar kurlarıyla zayıf ilişkilidir. Özellikle yatırımın geri dönüş süresinin uzun olduğu turizm sektörünün birçok olaydan etkilendiği göz önüne alındığında bu sonuçların yatırımcı risk-getiri beklentisiyle uygun olduğu ifade edilebilir.