Factors that increasing tendency to smoking cessation

Abstract

ÖZET Sigara bırakmaya eğilimi artıran faktörlerGiriş: Sigara kullanımı hala önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmada sigara bırakma polikliniğine başvuran olguların sigarayı bırakma kararını vermesinde etkili olan faktörlerin saptanması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Sigara bırakma polikliniğine Mayıs 2011-Temmuz 2011 tarihleri arasında başvuran 245 olgu çalışma-ya dahil edildi. Olguların demografik özellikleri, sigara kullanım öyküleri, sigaranın zararları hakkında kendilerine göre bilgi seviyeleri ve sigaraya neden başladıkları kaydedildi. Sigara bırakma polikliniğine gelmesine neden olan başlıca neden ve bunun yanında diğer nedenler değerlendirildi.Bulgular : Olguların %53.9'u (n= 132) erkek, %46.1'i (n= 113) kadındı. Yaş ortalaması (ortanca, GİRİŞSigara tüketimi 1970-2000 yılları arasında gelişmiş ül-kelerde her yıl %0.2 azalırken, düşük ve orta gelirli ül-kelerde her yıl %5 artmıştır. Bunun sonucu olarak; gü-nümüzde var olan bir milyardan fazla sigara içicisinin %80'inden fazlası gelişmekte olan ülkelerde yaşamakta ve tütün salgını bu ülkelerde hızla yayılmaktadır (1,2). Tütün kullanımının engellenmesi ve tütün kullanımının bırakılmasıyla, gelişmiş ülkelerde başta kalp hastalıkla-rı olmak üzere, akciğer kanseri ve diğer kronik akciğer hastalıklarında azalma sağlanmıştır (3). Ülkemizde 2008 yılında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafın-dan yapılan Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (KYTA) verilerine göre halen tütün kullanım oranları erkeklerde %47.9, kadınlarda %15.2, tüm toplumda ise %31.2 olarak bildirilmiştir (4). Küresel Gençlik Tütün Araştırma-sı (KGTA) 2009 Türkiye verilerine göre öğrencilerin %8.4'ü (erkeklerde %10.2, kızlarda %5.3) sigara iç-mektedir (5). 2003 yılında yapılan aynı araştırmaya göre bu oranlarda artış saptanmıştır (toplamda %6.9, erkeklerde %9.4, kızlarda %3.5) (6).Sigarayla mücadelede ilk olarak yapılması gereken başta çocuk ve gençler olmak üzere sigaraya başlan-masını önlemek, ikincisi ise sigara içenlerin bırakması-nı sağlamaktır. Bu nedenle sigaraya başlama nedenleri araştırılıp saptanarak sorun gelişmeden önlemler alına-bilir. Sigara bağımlılığı gelişmiş kişilerin ise sigarayı bı-rakabilmeleri için gerekli motivasyonun ve desteğin sağlanması gerekmektedir. Bırakma nedenlerinin belirlenmesinin, sigara içmeye devam eden ve bırakmayı düşünmeyen kişiler için motivasyon faktörleri olarak kullanılabileceğini düşünmekteyiz. Bu nedenle bu çalış-mada, sigara bırakma polikliniğimize başvuran olguların sigarayı bırakma kararını vermede etkili olan faktör-leri saptamayı amaçladık. Bunun yanında olguların sigaraya başlama nedenleri ve sigaranın zararları hakkında kendilerine göre bilgi durumları da değerlendiril-miştir.

Changes in Smoking Behavior of Patients with Pulmonary Nodule Follow-up

“…6 Sigara bırak-mada yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durum ve nikotin bağımlılığı iyi tanımlanmış belirleyiciler olarak belirtilmiştir. 7,8 Yapılan çalışmalarda, hastaların önemli kısmının malignite riski nedeni ile sigarayı bıraktığı saptanmıştır. 8,9 Çalışmamızda, pulmoner nodül izlemi yapılan hastaların cinsiyet, eğitim ve meslek gibi durumlardan bağımsız olarak yarıya yakının sigarayı bıraktığı belirlenmiştir.…”

“…7,8 Yapılan çalışmalarda, hastaların önemli kısmının malignite riski nedeni ile sigarayı bıraktığı saptanmıştır. 8,9 Çalışmamızda, pulmoner nodül izlemi yapılan hastaların cinsiyet, eğitim ve meslek gibi durumlardan bağımsız olarak yarıya yakının sigarayı bıraktığı belirlenmiştir. van der Aalst ve ark.nın çalışmasında, standart broşür ve anketlerle sigara içen hastalarda kanser taraması yapılan ve yapılmayan kontrol grubu karşılaştırıldığında; kanser taraması yapılan grupta sigara bırakma oranı istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.…”

“…9 Argüder ve ark.nın yaptığı çalışmada, hastaların yarısının ileride sağlığının bozulma korkusu nedeni ile sigarayı bırakmak istediği belirlenmiştir. 8 Çalışmamızda, nodülün malignite riski anlatılan hastaların, Argüder ve ark.nın yaptığı çalışmaya paralel olarak %48 oranında sigarayı bıraktığı saptanmıştır. Poliklinikte nodül izlemi yapılan hastalara, izlem sü-resi başlangıcından itibaren bu süre boyunca bı-rakma önerilerinin ısrarla yapılmasının önemli olduğu düşünülmektedir.…”

“…[7][8]14 Ülkemizde erkeklerin sigara kullanımı ile eğitim düzeyleri arasında ters bir ilişki mevcut iken, kadınlarda eğitim düzeyi arttıkça sigara kullanımı artmaktadır. 8,14 Çalışmamızda, sigara bırakan ve bırakamayan gruplar arasında eğitim durumu yönünden fark saptanmamıştır.…”

“…Bu faktörlerin bırakma başarısı ile korelasyon gösterdiğini belirten çalışmalar olduğu gibi, fazla sigara tüketiminin düşük bırakma oranları ile ilişkili olduğunu gösteren çalışmalar da mevcuttur. 7,8,14 Çalışmamızda ise paket/yıl olarak hesaplanan sigara içme süresi sigarayı bırakan ve içmeye devam eden gruplar arasında benzer olarak saptanmıştır.…”