Exploring current practices and Greek and Spanish academic library stakeholder perceptions towards reconceptualizing in-library use data collection ecosystem

Abstract

Οι πρόσφατες τεχνολογικές και παιδαγωγικές εξελίξεις σήμερα προσφέρουν στις βιβλιοθήκες τα μέσα και την ευκαιρία να ενισχύσουν τον ρόλο, τον αντίκτυπο και την προβολή τους και να γίνουν ένας κρίσιμος πανεπιστημιακός δείκτης προσθέτοντας στην αυξανόμενη δυναμική και πολυπλοκότητα ενός χώρου που ήδη απαιτεί αυξημένη εξειδίκευση, συνεργασίες και νέες διαδικασίες αξιολόγησης. Στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού όπου μια αποδοτική βιβλιοθήκη θεωρείται σημαντικό κεφάλαιο για τα πανεπιστήμια, μετρήσεις της δραστηριότητας της βιβλιοθήκης που θα συμβάλλουν στην πρακτική συνάφεια της πολιτικής και των λειτουργιών της καθίστανται περισσότερο θεμελιώδεις από ποτέ.Υπό αυτές τις συνθήκες, ερευνητές και επαγγελματίες του κλάδου έχουν αρχίσει να εξετάζουν και προτεραιοποιούν σενάρια όπου συμπλέκονται οι βιβλιοθήκες με την μάθηση και εκπαιδευτική επιτυχία και να πραγματοποιούν πιλοτικές μελέτες γύρω από εφικτές ενσωματώσεις δεδομένων βιβλιοθήκης σε συστήματα αναλυτικής της μάθησης. Και ενώ η επιστημονική ταυτότητα του πεδίου της βιβλιοθηκονομίας αποτελεί ακόμη αντικείμενο συζήτησης, ο ισχυρισμός ότι η συμμετοχική ανάπτυξη υπηρεσιών βιβλιοθηκών πρέπει να λάβει προτεραιότητα, ως απαραίτητη για την αντιμετώπιση από τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των μεταβαλλόμενων καιρών και αντιλήψεων, κυριαρχεί σήμερα στην έρευνα.Εντασσόμενη σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα πολυφασική ποιοτική διατριβή σχεδιασμένη με μια αναστοχαστική, συμμετοχική και διεπιστημονική προσέγγιση, στοχεύει να αντιμετωπίσει το θέμα της συλλογής δεδομένων χρήσης βιβλιοθηκονομικών υπηρεσιών σε ελληνικές και ισπανικές δημόσιες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες υπό λειτουργική, πληροφοριακή, συμπεριφορική και οργανωτική προοπτική. Μέσω εφαρμογής μεθόδων εποικοδομητικής έρευνας που μπορούν να εμπνεύσουν τη μοντελοποίηση αποδοτικών, ευέλικτων και καινοτόμων φοιτητοκεντρικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών (1) ανιχνεύει εκείνους τους παράγοντες που επηρεάζουν την επαναξιολόγηση της συλλογής, επεξεργασίας και εφαρμογής δεδομένων χρήσης, (2) χαρτογραφεί νέες τάσεις που υποστηρίζουν τη μέτρηση του βαθμού ενσωμάτωσης της βιβλιοθήκης στις εκπαιδευτικές διαδικασίες καθώς και αναδυόμενες δομές όπου η σύγκλιση διαφορετικών υπηρεσιών και πόρων συνεισφέρει με μοναδικό τρόπο στην πανεπιστημιακή αποστολή, (3) διερευνά εάν και πώς η κοινότητα εκμεταλλεύεται νέες ευκαιρίες για να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην διαχείριση της ιδρυματικής πληροφορίας και (4) ανακαλύπτει πεδίο περαιτέρω έρευνας και ανάπτυξης με στόχο τη βελτίωση θεωρίας, πόρων, επαγγελματικής ανάπτυξης και πρακτικής.Το πειστικότερο επιχείρημα για την έναρξη αυτής της προσπάθειας πηγάζει από την επιθυμία και την αναγκαιότητα ενίσχυσης της πρακτικής συνάφειας και χρηστικότητας των αποτελεσμάτων της έρευνας στην επιστήμη της πληροφόρησης, επιθυμία που επέκτεινε αυτό το έργο πέρα από τις παραδοσιακές ερευνητικές μεθοδολογίες. Προσφέροντας ένα προοδευτικό κράμα συνεργατικής δράσης, συνεντεύξεων και δειγματοληπτικής έρευνας, με τη συμμετοχή ομάδων ενδιαφέροντος σε διάφορα στάδια για την επίτευξη αποτελεσμάτων που συνδυάζουν buy-in, καινοτομία και ανάπτυξη, συμβάλει στην τεκμηρίωση της ανάγκης επανεξέτασης των λειτουργιών της βιβλιοθήκης και στην ενθάρρυνση των επιστημόνων της πληροφόρησης να ξεκινήσουν επιστημονική συζήτηση για μια σειρά νέων ζητημάτων σχετικών με την μεταβαλλόμενη ατζέντα των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών.