Expert opinion on pharmacotherapy of kidney disease in HIV-infected patients

Abstract

Importance of the field Human immunodeficiency virus (HIV) infection is associated with the development of a wide spectrum of kidney diseases. HIV-associated nephropathy (HIVAN) is the most common cause of chronic kidney disease (CKD) in HIV-infected individuals and predominantly affects patients of African ancestry. HIVAN is a leading cause of end-stage renal disease (ESRD) among African-Americans. Areas covered in this review an overview of the spectrum of kidney disease in patients with HIV; current pharmacologic interventions to treat kidney disease in HIV. What the reader will gain Knowledge regarding the most common causes of kidney disease in HIV-infected patients and principals related to pharmacotherapy in HIV-infected patients with kidney disease. Take home message Kidney disease is an important cause of morbidity and mortality in HIV-infected patients and the most common cause of chronic kidney disease in this population is HIV-associated nephropathy, which is caused by viral infection of the renal epithelium. Several medications that are commonly used in HIV-infected patients can have adverse effects on the kidneys and the doses of many antiretroviral medications need to be adjusted in patients with impaired renal function.

Different risk factors for chronic kidney disease in HIV-infected patients

“…Pomimo braku randomizowanych badań potwierdzających rolę tych leków w HIVAN, analizy retrospektywne wskazują, iż zastosowanie cART istotnie ogranicza postęp choroby [4]. W terapii wykorzystuje się ponadto inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), a także kortykosteroidy [7].…”

“…Liczne badania dokumentują wystąpienie ostrej niewydolności nerek, moczówki prostej, kamicy nerkowej oraz osteomalacji jako skutek przyjmowania tenofowiru. Mechanizm nefrotoksycznego działania tenofowi ru polega na jego kumulacji w komórkach cewek nerkowych, powodując apop tozę poprzez ich bezpośrednie uszkodzenie lub poprzez hamowanie replikacji mitochondrialnego DNA [1,7]. Lek ten jest eliminowany z organizmu głównie z moczem poprzez przesączanie kłębuszkowe i wydzielanie kanalikowe.…”

“…Wnikanie tenofowiru do komórek nabłonkowych kanalików proksymalnych jest możliwe dzięki transporterom anionów organicznych (hOAT) na błonie podstawnej -głównie hOAT1 i w mniejszym stopniu hOAT3. W dalszym etapie następuje jego wydzielanie do światła kanalika poprzez związanie z białkiem oporności wielolekowej (multidrug resistance protein, MRP) [7]. W przypadku dysfunkcji tych przenośników lek gromadzi się we wnętrzu komórki, co przyczynia się do nasilenia efektu nefrotoksycznego [1].…”

“…U pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek obserwowany jest znaczny wzrost okresu półtrwania i zmniejszenie całkowitego klirensu leku. Opisano przypadek zespołu Fanconiego i moczówki prostej nerkowej wywołanego dydanozyną [7]. Zespół Fanconiego klinicznie charakteryzuje się dysfunkcją kanalików proksymalnych, objawiającą się białkomoczem, utratą glukozy, aminokwasów, fosforanów i wapnia z moczem, a także zmniejszeniem stężenia fosforanów w osoczu.…”

“…Zespół Fanconiego klinicznie charakteryzuje się dysfunkcją kanalików proksymalnych, objawiającą się białkomoczem, utratą glukozy, aminokwasów, fosforanów i wapnia z moczem, a także zmniejszeniem stężenia fosforanów w osoczu. Taka utrata elektrolitów może skutkować kwasicą i chorobami kości [1,7]. Aktualnie dydanozyna nie jest zalecana do stosowana w Polsce u pacjentów zakażonych HIV [6].…”