Exit Gluten-Free and Enter Low FODMAPs: A Novel Dietary Strategy to Reduce Gastrointestinal Symptoms in Athletes

Abstract

Exercise-associated physiological disturbances alter gastrointestinal function and integrity. These alterations may increase susceptibility to dietary triggers, namely gluten and a family of short-chain carbohydrates known as FODMAPs (fermentable oligo-, di-, monosaccharides and polyols). A recent surge in the popularity of gluten-free diets (GFDs) among athletes without celiac disease has been exacerbated by unsubstantiated commercial health claims and high-profile athletes citing this diet to be the secret to their success. Up to 41% of athletes at least partially adhere to a GFD diet, with the belief that gluten avoidance improves exercise performance and parameters influencing performance, particularly gastrointestinal symptoms (GIS). In contrast to these beliefs, seminal work investigating the effects of a GFD in athletes without celiac disease has demonstrated no beneficial effect of a GFD versus a gluten-containing diet on performance, gastrointestinal health, inflammation, or perceptual wellbeing. Interestingly, the subsequent reduction in FODMAPs concurrent with the elimination of gluten-containing grains may actually be the factors affecting GIS improvement, not gluten. Pre-existent in the gastrointestinal tract or ingested during exercise, the osmotic and gas-producing effects of variably absorbed FODMAPs may trigger or increase the magnitude of exercise-associated GIS. Research using FODMAP reduction to address gastrointestinal issues in clinically healthy athletes is emerging as a promising strategy to reduce exercise-associated GIS. Applied research and practitioners merging clinical and sports nutrition methods will be essential for the effective use of a low FODMAP approach to tackle the multifactorial nature of gastrointestinal disturbances in athletes.

Key Factors Influencing the Food Choices of Athletes at two Distinct Major International Competitions

“…Gut discomfort has also been reported as a significant issue for endurance athletes such as triathletes [5] and ultra-endurance athletes [4]. Recent literature has reported improved gastrointestinal comfort with lower FODMAP (fermentable oligo-, di-, mono-saccharides and polyols) intake in athletes [27][28][29][30], and this may be an emerging consideration by some individuals. There were mixed responses about concerns for positive doping influencing food choice.…”

Low FODMAP Diet Approach in Exercise-Related Gasrointestinal Problems

“…2 Tüm sporcularda görülme oranı %30-50 iken ultradayanıklılık sporcularında bu oran %90'lara kadar çıkabilmektedir. [1][2][3] Üst ve alt GİS'in orta ve yüksek şiddet seviyesindeki gastrointestinal semptomlarının, özellikle yoğun dayanıklılık egzersizleri sırasında sportif performansı olumsuz etkileyebileceği belirtilmektedir. 1,3 Egzersize bağlı gelişen gastrointestinal semptomlar, gün geçtikçe görülme sıklığı artan, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve en sık rastlanan fonksiyonel gastrointestinal bir hastalık olan irritabl bağırsak sendromu (İBS)ndaki klinik belirtilere benzerdir.…”

“…[1][2][3] Üst ve alt GİS'in orta ve yüksek şiddet seviyesindeki gastrointestinal semptomlarının, özellikle yoğun dayanıklılık egzersizleri sırasında sportif performansı olumsuz etkileyebileceği belirtilmektedir. 1,3 Egzersize bağlı gelişen gastrointestinal semptomlar, gün geçtikçe görülme sıklığı artan, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve en sık rastlanan fonksiyonel gastrointestinal bir hastalık olan irritabl bağırsak sendromu (İBS)ndaki klinik belirtilere benzerdir. [3][4][5] Bu semptomlar; üst karın şişkinliği, geğirme, bulantı, kusma, epigastrik (mide bölgesindeki) ağrı, mide ekşimesi, karın ağrısı, dışkılama dürtüsü, ishal ve/veya gevşek sulu dışkı ve dışkıda kan görülmesi gibi belirtilerdir.…”

“…1,3 Egzersize bağlı gelişen gastrointestinal semptomlar, gün geçtikçe görülme sıklığı artan, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve en sık rastlanan fonksiyonel gastrointestinal bir hastalık olan irritabl bağırsak sendromu (İBS)ndaki klinik belirtilere benzerdir. [3][4][5] Bu semptomlar; üst karın şişkinliği, geğirme, bulantı, kusma, epigastrik (mide bölgesindeki) ağrı, mide ekşimesi, karın ağrısı, dışkılama dürtüsü, ishal ve/veya gevşek sulu dışkı ve dışkıda kan görülmesi gibi belirtilerdir. 3,6,7 Bireylerin beslenme alışkanlıkları ve besin tüketimlerinin bu semptomları artırıcı etkisi olabileceği gibi azaltıcı etki sağlayabileceği de düşünülmektedir.…”

Performance Nutrition for Athletes

“…The second paper [2] in the supplement examines the very timely topic of foods that contain gluten or fermentable oligo-, di-, monosaccharides and polyols (FODMAPS) and their roles in producing gastrointestinal (GI) symptoms in athletes. The author suggests that the popularity of gluten-free diets (GFD) among athletes may not be warranted as research investigating the effects of a GFD in nonceliac athletes has not shown positive effects when compared to a gluten-containing diet on GI health, systemic inflammation, perceptual wellbeing or performance.…”