Examination of the Problem of Whether the Consumer, Who Rescinds a Contract Due to Defective Goods Has to Pay the Debt for the Usage Fee in Accordance With the Law No. 6502 on Protection of the Consumer

Abstract

Genel hükümlerin uygulama alanı bulduğu işlerde ayıp sebebiyle sözleşmeden dönen alıcının kullanım bedeli ödeyip ödemeyeceğine yönelik Türk Borçlar Kanunu'nda açık düzenleme yoktur. Öğretideki hâkim görüş alıcı semere getirmeyen malı kullanmak suretiyle yarar elde etmişse bunun karşılığında Türk Borçlar Kanunu m. 229/1 kapsamında kullanım bedeli ödemesi gerektiği yönündedir. Yargıtay yerleşmiş kararlarında da genel hükümlerin uygulama alanı bulduğu işlerde ayıp sebebiyle sözleşmeden dönme hakkının kullanılması üzerine kullanım bedeli ödenmesine karar vermektedir. Ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 22.06.2005 tarihli kararında Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'nda ayıp nedeniyle sözleşmeden dönen tüketicinin kullanım bedeli ödemesine yönelik bir hükmün mevcut olmaması sebebiyle kullanım bedelinin ödenmeyeceğine karar verilmiştir. Bu karar tüketici işlemlerinde kullanım bedeli ödenip ödenmeyeceği hususunda öğretide farklı görüşlere sebep olmuştur. Bu çalışma 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca ayıplı mal nedeniyle sözleşmeden dönen tüketicinin kullanım bedeli ödeme borcu olup olmadığı sorununa odaklanır. Bu hususta ilk olarak yasal düzenleme incelenir. Daha sonra öğreti ve Yargıtay uygulaması değerlendirilir. Ardından Avrupa Birliği hukuku ekseninde kullanım bedelinin ödenmesi gerektiği görüşü gerekçelendirilir. Son olarak kullanım bedelinin nasıl hesaplanması gerektiği netleştirilir.