Examination of the Appropriateness of the 2018 Social Studies Course Curriculum with the Spiral Programming Model at the Level of Achievement

Abstract

2018 yılı sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan kazanımların sarmal programlama yaklaşımına uygunluğunu ortaya koyma amacında olan çalışmanın verileri nitel bir veri toplama tekniği olan doküman incelemesi ile toplanmış olup elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanım Değerlendirme Çizelgesi” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi ise “Sarmal Programlama Modeline Uygunluk Değerlendirme Tablosu” aracılığıyla yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının kazanım düzeyinde önemli ölçüde sarmal programlama yaklaşımına uygun olarak, aşamalılık (somuttan soyuta, yakından uzağa) ve giderek genişleyen (farklı ve aynı sınıf seviyeleri) bir çerçevede, hazırlandığı belirlenmiştir. Sarmal yapının özellikle “Kültür ve Miras”, “İnsan, Yerler ve Çevreler”, “Bilim, Teknoloji ve Toplum”, “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanlarında dört, beş ve altıncı sınıfta yer alan kazanımlarda daha belirgin olduğu da tespit edilmiştir. 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında, programlama yaklaşımına dair yeterli düzeyde açıklamaya yer verilmediği de bulgular arasındadır. Bu sonuçlara dayalı olarak; olası bir program güncellenmesi veya değişikliğinde sosyal bilgiler dersi öğretim programının sarmal yapısının güçlendirilmesi, programda yer alan beceri ve değerler açısından sarmal programlama anlayışı çerçevesinde durumun daha kapsamlı bir şekilde ele alması, kazanımların yanı sıra ders içeriklerinin de sarmal yapıya uygunluğunun incelenmesi ve sosyal bilgiler dersi öğretim program yapısının daha detaylı olarak sosyal bilgilere özgü bir şekilde ele alınması yönünde öneriler getirilmiştir.

2024 sosyal bilgiler dersi öğretim programının 2005, 2015 ve 2018 programlarıyla karşılaştırılmalı analizi

“…Sosyal bilgiler dersinin yaşantı tabanlı bilgiler içeren dinamik eğitim sürecinden oluşması, bilim teknoloji dünyasında meydana gelen gelişmeler ve toplumların ideal bireyleri yetiştirme amacı taşıması öğretim programının gelişim sürecini doğrudan ya da dolaylı yollardan etkilemektedir (Ütkür Güllühan, & Bekiroğlu, 2022, s. 789). Öğretim programlarının devamlı farklı açılardan değerlendirmeye tabi tutulması, program geliştiriciler için bir yol gösterici olacağı düşünülmektedir (Önlen, Tatan & İbret, 2020, s. 4) (Akpınar & Bilgili, 2018, Çiydem & Kaymakcı, 2023Çopur & Seyhan, 2022;Esemen, 2020;Gültekin & Burak, 2019;Karadeniz, Eker & Burunsuz, 2015;Ocak & Kocaman, 2021;Öztürk & Kafadar, 2020;Şen, 2019;Turan & Karasu Avcı, 2018), farklı açılardan karşılaştırıldığı (Akpınar & Kaymakcı, 2012 Demir & Oğuz Haçat, 2018;Kalaycı & Baysal, 2020;Korkmaz & Uygur, 2021;Mutluer, 2013;Tonga & Erdoğan, 2022;Önlen, Tatan & İbret, 2020;Yalçın & Akhan, 2019;Yıldırım & Çalışkan, 2017;Yıldırım & Çalışkan, 2022;Yıldırım & Çetin, 2022), diğer derslerin öğretim programıyla birlikte değerlendirildiği (Başıbüyük & Pala, 2023;Turan & Koç, 2021), ülkeler arası kıyaslamaların yapıldığı (Kafadar, Öztürk & Katılmış, 2018;Özkaral, 2019;Şeker, 2014;Ütkür Güllühan, & Bekiroğlu, 2022), ders kitapları boyutunda bakıldığı (Demir & Özyurt, 2021;Erbaş, 2023;Karacan, 2018)…”