Evaluation of Compliance with Immunosuppressive Treatment and Symptom Occurrence in Patients with Kidney Transplantation

Abstract

Amaç: Tanımlayıcı ve ilişkisel bir çalışma olan bu araştırma, böbrek nakli hastalarının immünsupresif tedaviye uyumunu, semptom oluşumunu ve bu faktörler arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamızda, Hasta Tanıtım Formu, İmmünsupresif İlaç Kullanımına Uyum Ölçeği ve Modifiye Transplantasyon Sonrası Semptom Oluşma ve Rahatsızlık Formu-58 kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara’da bir hastanenin 2023 Ocak- Nisan tarihlerinde Nefroloji Polikliniğine tedavi, kontrol veya bakım için gelen böbrek transplantasyonu olmuş bireyler oluşturmaktadır. Çalışmamızın örneklemini böbrek transplantasyonu olmuş 125 birey oluşturmaktadır. Veriler; Frekans analizleri, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis H testi, Bonferroni düzeltmesi, Spearman korelasyon katsayısı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: İmmunsupresif ilaç kullanımı uyum ölçeği puanları arttıkça, semptom oluşumu ve semptom sıkıntısı azalmaktadır. Cinsiyete göre semptom sıkıntısı puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (Z=-2.491; p=0.013). Kadınların semptom sıkıntısı puanlarının erkeklere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu, ek hastalık durumuna göre semptom oluşumu puanları (Z=-2.425; p=0.015) ve semptom sıkıntısı puanları (Z=-2.415; p=0.016). açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edildiği belirlenmiştir. Donör tipine göre semptom oluşumu puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (Z=- 1.983; p=0.047). Çalışmada en sık görülen semptomlar kendini yorgun hissetme, ruh halinde dalgalanma ve ellerde titreme olarak belirlenmiştir. En çok sıkıntı veren semptomlar ruh halinde dalgalanma, huzursuzluk veya gerginlik yaşam durumu ve kendini yorgun hissetme olarak belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmanın sonucu; immunsupresif ilaç kullanımı uyum ölçeği ile semptom oluşumu ve semptom sıkıntısı arasında negatif yönde, zayıf derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0.05).