Erzurum ve Çevresi Yerel Zemin Etkilerinin SSR ve HVSR Yöntemleri Kullanılarak Araştırılması

Abstract

Öz Erzurum ili ve çevresinde, farklı zemin türleri üzerinde yer alan 10 adet ivme-ölçerler ile kaydedilen 17 adet deprem ile Standart spektral oran (SSR) ve Yatay/Düşey Spektral oran (HVSR) yöntemleri kullanılarak çalışma alanının deprem-zemin ortak davranış özellikleri araştırılmıştır. Zeminlerin jeolojik ve jeoteknik özelliklerine göre elde edilen farklı büyütme değerleri belli frekans aralıkları için incelenmiştir. Şehir merkezi ve yakın çevresini kapsayan alanda Kuvaterner alüvyonda konumlanmış Merkez, Merkez_SS, Ilıca ve Pasinler istasyonlarında düşük frekanslarda yüksek büyütmeler tespit edilmiştir. Bu birimlerde zemin hakim frekansı 0.5 Hz ile 1.0 Hz (1-2 sn) arasında değiştiğinden olası bir deprem durumunda 10 ile 20 kat arasındaki yapılarda rezonans durumu ortaya çıkabilir. Alüvyon birimler üzerine kurulmuş şehir merkezi ve çevresinde, SSR büyütme değerlerinin özellikle düşük frekanslarda yüksek olduğu gözlenmiştir. En düşük SSR büyütme değerleri ise volkanitler üzerinde konumlanan Şenkaya ve Narman istasyonlarında hesaplanmıştır.