Ervaringsleren in verpleeghuiszorgorganisaties

Abstract

SamenvattingVerpleeghuiszorgorganisaties ontwikkelen in toenemende mate naar meer persoonsgerichte zorg. Van zorgprofessionals wordt daarom ‘individuele professionaliteit’ verwacht: zelfleiderschap voor het bieden van zorg die op dat moment voor die persoon nodig is, en dat in open samenwerking met anderen. Veranderingen die diep ingrijpen op intermenselijk niveau vereisen diepgaande leerprocessen. Ervaringsleren lijkt hierin veelbelovend, maar er is vooralsnog weinig kennis over de effecten ervan in de praktijk. Ook ontbreekt het aan routines om deze vorm van leren te verankeren in de verpleeghuiszorgorganisaties. Dit onderzoek laat de bevindingen zien van een ervaringsgerichte benaderingswijze, ‘de ParticipatieKliniek’ (PK), in 21 verpleeghuiszorgorganisaties. De kern van de aanpak is een 24-uurs-event waarin zorgprofessionals een rolwisseling als cliënt ervaren. In vijf van deze organisaties vond aansluitend een organisatiespecifiek vervolg plaats (PK-in-Huis). Voor een gemotiveerde groep zorgprofessionals draagt deze ervaringsgerichte benaderingswijze bij aan persoonsgerichtere manieren van (samen)werken. Een organisatiespecifiek vervolg zet aan tot ‘dieper’ leren en stimuleert veranderingen in de organisatie waar de betrokkenen samen de schouders onder zetten. Voor het bevorderen van zelfbeschikking onder zorgprofessionals en sociaal organisatiekapitaal zijn ervaringsgerichte events alleen niet voldoende. Daarvoor is een gezamenlijk leerproces relevanter, met actieve betrokkenheid van de diverse belanghebbenden, aansluiting tussen verschillende initiatieven en perspectieven, en een gezamenlijke betekenisgeving aan ervaringsleren.