Enflasyon, Döviz Kuru, Faiz Oranı ve Para Arzı Arasındaki İlişki: Türkiye’den Kanıtlar

Abstract

Son dönemde COVID-19 Salgını ile başlayan ve Rusya-Ukrayna Savaşı ile devam eden süreç küresel ekonominin sorunlar yaşamasına neden olmuştur. Pandemi ile yaşanan tedarik zincirindeki bozulmaların ardından savaşın neden olduğu enerji fiyatlarındaki yükselmeler ülkelerin temel makroekonomik değişkenlerini etkilemiştir. Bu süreçte en çok etkilenen gösterge olan enflasyonla mücadele noktasında ekonomi otoriterleri para ve maliye politikaları araçlarını kullanmaya başlamışlardır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Türkiye’nin 2000:1-2022:9 döneminde enflasyon oranı ile döviz kuru, faiz oranı ve para arzı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada kayan pencere zamana göre değişen nedensellik testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, değişkenler arasında en güçlü ilişkinin para arzı ile enflasyon oranı arasında olduğunu görülürken, en zayıf ilişkinin ise faiz oranı ile enflasyon oranı ve döviz kuru ile para arzı arasında olduğu görülmektedir. Bu ilişkilerin dönemlerini incelediğimizde ise son dönemde ön plana çıkan ilişkinin döviz kurundan enflasyon oranına ve para arzından enflasyon oranına doğru olduğunu söyleyebiliriz. Bu sonuçlar enflasyonla mücadele konusunda en önemli faktörlerin döviz kuru ve para arzı olduğunu göstermektedir. Politika yapıcı ve karar alıcılara enflasyonla mücadele konusunda döviz kurunda ve para arzında istikrarını sağlamaya yönelik adımlar atılması gerektiğini belirtebiliriz.