Enerji̇ Tüketi̇mi̇ Ve Makroekonomi̇k Deği̇şkenleri̇n Ampi̇ri̇k Anali̇zi̇: Türki̇ye Örneği̇

Abstract

Enerji konusu ülke yönetimlerinin olduğu kadar akademik yazında da büyük ilgi görmektedir. Bu çalışmada da enerji tüketimi ile ekonomik büyüme, enflasyon, cari açık, ithalat değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu amaçla 1974- 2020 dönemini kapsayan 49 yıllık veri setine öncelikle durağanlığı incelemek amacıyla Fourier ADF Birim Kök Testi uygulanmıştır. Testin sonucuna göre değişkenlerin hepsinin I(1) seviyesinde durağan olduğu görülmüştür. Daha sonra seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Fourier ADL testi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi ise Toda Yamamoto (1995) nedensellik testi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda ekonomik büyüme ile enerji tüketimi, ithalat ile enerji tüketimi arasında çift yönlü nedensellik, enerji tüketiminden cari açığa ve enflasyondan enerji tüketimine tek yönlü nedensellik elde edilmiştir.