Eğlence Endüstri̇si̇ Bağlaminda Kültürün Tektürleşmesi̇: Folklorun Tema Parklarda Kullanimi

Abstract

Öz 21. yüzyılda yaratıcılık resimden mimariye, teknolojiden ekonomiye kadar hemen her alanda karşımıza çıkmaktadır. Günümüzün ekonomik dönüşümlerinin özgünlükler üzerine temellendiği bu çağda, yaratıcılığın en temel kaynaklarından birisini belki de birincisini kültür oluşturmaktadır. Özgünlüklerden beslenen içerik temelli kültür endüstrisinin bir alt dalı olan eğlence endüstrisinin de son zamanlarda sıklıkla kültürden veya folklordan yararlandığı görülmektedir. Dolayısıyla ekonomiyi dönüştürücü bir işlev üstlenen kültür, her geçen gün güçlenerek ön plana çıkmaktadır. Bu noktada kültür ekonomik değere dönüştürülürken asıl sorun, özgünlüklerinin korunup korunmama meselesidir.Kültür endüstrileşirken neleri alır, neleri terk eder ve neleri dönüştürür? Çalışmada bu sorulara yanıtlar aranmanın yanı sıra eğlence sektöründe farklı kültürlerin aynı anda sunulması uygulaması üzerinde durulacaktır. Sonuç olarak burada eğlence endüstrisinin tektürleşme ve küreselleşmesi bağlamında Disneyleşme kavramı ele alınmaya ve kültürün tema parklarda nasıl kullanıldığı incelenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kültür Ekonomisi, Eğlence Endüstrisi, Kültürün Tektürleşmesi, Disneyleşme/Disneyleştirme, Folklor. AbstractIn the 21st century, creativity is seen in almost every area from picture to architecture, from technology to economy. Today's economic transformations are based on creativity. Also, culture is the most basic source of the creativity. The content-based culture industry is fed by diversity, innovation and originality. In this context, the entertainment industry that it is content or culture industries is one of the clearest and most suitable areas for this creativity. The culture or folklore converts to economy more and more come into the forefont. However, while culture is transformed into economic value, the main problem is the preservation of originality.At this point, what it will take, what it will leave and what it will transform, when culture is industrialized? In this presentation, we will focus on the practice of presenting different cultures at the same time in the entertainment sector, as well as answers to these questions. In conclusion, we have investigated to Disneyization or Disneyfication concept in the context of globalization and homogenisation of entertainment industry. Also, we have discussed how culture is used in the theme parks.Keywords: Cultural Economy, Leisure Industry, Homogenisation Of Cultur, Disneyfication/Disneyization, Folklore. GirişKültürel çeşitlilikleri yaratan temel bir olgu olarak özgünlük, sadece farklılık yaratmamakta, kimlik inşa ederek yaratıcılık alanını beslemektedir. Bu sebeple, "kendi kültürlerini koruma bilinci yaratan kültürel mekânların korunması" (Oğuz, 2008: 6-10) düşüncesiyle UNESCO -Yaratıcı Şehirler Ağı projesi bağlamında kültürlerin özgün niteliklerini barındıran mekân ve yapıları koruma altına almaktadır. Ancak, bu çalışmada sorulması ve cevaplanması gereken sorular şunlardır: Kültür, eğlence sektörü veya tema parklarda nasıl kullanılır? Kültür, tema parklarda değişi...