Eğitimde Medya ve Medya Manipülasyonu Üzerine Bir İnceleme: Etkileri, Sonuçları ve Koruyucu Önlemler

Abstract

Medya ve medya sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu önem medyanın etki gücünü sınırsızca arttırmasıyla toplumların günlük yaşamının temel belirleyicisi olmasına neden olmaktadır. Medyanın toplum üzerindeki etkisi artık oldukça iyi bilinen bir gerçeklik halini almıştır. Bu gerçeklik bilinmesine rağmen toplumun tüm katmanları çoğu zaman bu duruma kayıtsız kalabilmektedir. Bu durum medyanın istediği alanda farklı nedenlerden dolayı toplumları yönlendirici içerikler üretmesine ve bunu etkili biçimde kullanmasına imkân tanımıştır. Böylece hemen hemen tüm toplumsal kurum ve alanlar medyanın etki gücüne maruz kalmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada eğitimde medya, medya kullanımı ve bu süreç içerinde ortaya çıkan medya manipülasyonuna ilişkin bir inceleme yapılarak paydaşlar üzerindeki etkileri ve sonuçları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında öğrenciler, öğretmenler ve veliler de bir şekilde medyanın etkisi altında kalmaktadırlar. Söz konusu etki sadece bireylerle kalmayıp bireyin tercihlerini de etkilemekte ve bireyin karar mekanizmalarını ele geçirilebilmektedir. Okul seçimleri, iyi okul algısı medya tarafından şekillendirilebildiği gibi medya bireylerin eğitime dair birçok tercihini etkileyebilmektedir. Medyanın işlevsel kullanımı için toplumların medya okuryazarlığı ve bilinçli içerik seçimi gibi yeterliklerinin önemi giderek artmaya başlamıştır. Bu önem bağlamında bireylere medya okuryazarlığı eğitimi verilmesi, medya kullanımının olumsuz sonuçlarına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır. Bununla birlikte medyanın manipülatif süreçlerinin farkına vararak tedbirler alabilecek uzman kadrolarla donatılmış kurumların tahsis edilmesi üst düzeyde toplumsal bir ihtiyaç haline gelmiştir. Gelecekte toplumsal sorunların oluşmaması için yeni nesillere ve toplumlara objektif bilgi değerlendirme ve etik değerlere uygun davranma gibi bazı becerilerin eğitim-öğretim faaliyetleriyle kazandırılması gerekmektedir. Araştırmadan elde edilen tüm bu veriler ışığında konu alanına dönük bir dizi koruyucu önlemlere ilişkin öneriler sunulmuştur.

An Analysis of Middle School Social Studies Textbooks with a Focus on Media Themes

“…Textbook analysis utilized a specialized instrument developed by the researcher called the Textbook Review Form in terms of Media Concepts and Related Concepts. This form was created based on an extensive review of previous literature on media and education as well as feedback from subject matter experts (Bolat & Kazancı, 2023;Cao, et al, 2022;Doğan, et al, 2009;Hasasneh, 2022;Khatrik et al, 2022;Soydan, 2023;Üztemur & Dinç, 2020;Yıldız, 2023;Zafer & Vardarlıer, 2019). The resulting form contains 40 distinct concepts associated with media themes and coverage based on this literature review and expert feedback.…”