Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Destek Algısı İle İnisiyatif Alma Davranışı Arasındaki İlişki

Abstract

Öz: Eğitim kurumlarında iş görenin bireysel katkısı ve beklenmedik durumlarda eyleme geçmesi önemlidir. Başka deyişle öğretmenlerin inisiyatif alma düzeyleri eğitimin amaçlarına ulaşmasına katkı sunar. Öğretmenlerin inisiyatif alabilmesi için çalıştıkları kurumda kendilerinin desteklendiğini hissetmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin örgütsel destek algısı ile inisiyatif alma davranışları arasındaki ilişki ortaya çıkarmaktır.Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara il merkezinde görev yapan 174 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Gündüz, Çakmak ve Korumaz (2015) tarafından geliştirilen inisiyatif alma ölçeği ve Nayir (2013) tarafından geliştirilen örgütsel destek algısı ölçeği kullanılmıştır. Araştırma bulgularında örgütsel destek algısı ile inisiyatif alma davranışı arasında düşük düzeyde pozitif bir ilişki ortaya çıkmıştır. Cinsiyet, medeni durum, branş, kıdem ve okul türü değişkenleri inisiyatif alma davranışında anlamlı farklılık oluştururken, örgütsel destek algısını cinsiyet ve okul türü değişkenleri etkilemektedir.

Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Psikolojik İyi Oluşları Arasındaki İlişki

“…Nayır (2011), Çobanoğlu ve Derinbay (2016) tarafından yapılan araştırmada da öğretmenlerin örgütsel destek algılarının yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nayır & Taşkın (2017) tarafından yapılan başka bir araştırmada ise öğretmenlerin örgütsel destek algıları önceki araştırmalara göre düşük düzeyde bulunmuştur. Örgütsel destek algısındaki bu düşüşün nedeni araştırmacılar tarafından yeni yönetsel kararlar ve uygulamalar olarak ifade edilmiştir.…”

“…Örgütsel destek algısındaki araştırma sonuçlarındaki bu farklılık destek algısının kavramsallaştırılması ve buna bağlı olarak gözlenen uygulamalardaki farklılıktan kaynaklanmış olabilir. Nayır & Taşkın (2017) tarafından yapılan araştırmada daha çok standart örgütsel uygulamalar üzerinden destek algısı belirlenirken bu araştırmada yöneticilerin ve örgütün rutin iş görevleri dışındaki destek uygulamaları üzerinden öğretmen görüşleri belirlenmiştir. Dolayısıyla örgüt gereklilikleri ve yöneticilerin rolleri dışındaki destek uygulamalarının mübadele için daha fazla kaynak sağlayacağı ve öğretmenlerin destek algısını arttıracağı ifade edilebilir.…”

“…Analizler sonucunda öğretmenlerin örgütsel destek algılarının örgüt desteği, yönetici desteği ve ölçeğin geneli için cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği, erkek öğretmenlerin örgütsel destek algılarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Nayır & Taşkın (2017) tarafından yapılan araştırmada kadınlar lehine anlamlı fark bulunurken Gökyer & Türkoğlu (2018), Çobanoğlu & Derinbay'ın (2016) araştırmasında cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Cinsiyet değişkeni açısından araştırmalar çok farklı sonuçlar ortaya koymakta olup meta analitik çalışmalarla bu sonuçların değerlendirilmesi, bunun yanında bağlamsal koşulların da dikkate alınarak incelenmesi alana katkı sağlayacaktır.…”