Efekti specifičnog modela treninga na tjelesnu kompoziciju džudista mlađeg senirskog uzrasta

Abstract

SAŽETAKCilj trenera je da svom sportisti pripremi odgovarajući model treninga, te obezbijedi adekvatan i zdrav način regulisanja tjelesne težine.Na uzorku 32 džudista mlađeg seniorskog uzrasta sa teritorije grada Banja Luka i opštine Laktaši primjenjen je specifični model treninga u trajanju od deset nedjelja, a džudisti su bili podijeljeni u dvije grupe. Jedna grupa je bila kontrolna, a druga eksperimentalna. Eksperimentalna grupa realizovala je 60 treninga, od čega 40 džudo treninga (25 tehničko-taktičkih i 15 situacionih džudo treninga -randorija) i 20 treninga sa opterećenjem (50-80% od 1 RM).Kontrolna grupa je u navedenom periodu radila samo džudo treninge, odnosno 40 treninga. Statistička obrada dobijenih rezultata je podijeljena u dva segmenta -deskriptivna statistika i primjena metoda inferencijalne statistike. Urađena su inicijalna i finalna mjerenja tjelesnog sastava grupa bioelektričnom impedancom (BIA metodom), a u radu je korišćen dvokomponentni (2C) model -koji cijelo tijelo dijeli na ukupnu tjelesnu mast (fat mass) i bezmasnu tjelesnu masu (fat-free mass). Iz prostora deskriptivne statistike na nivou čitavog uzorka izračunati su centralni i disperzivni parametri. Od metoda inferencijalne statistike u ovom istraživanju su korišteni t-test za zavisne i nezavisne uzorke i analiza kovarijanse.Vrijednosti procenta tjelesne masti u eksperimentalnoj grupi, koja je bila izložena specifičnom trenažnom procesu u trajanju od deset nedjelja, su statistički značajno smanjene tokom tog perioda. Vrijednost tjelesne masti sa početnih 23,10 %, nakon trenažnog protokola, se smanjila na 20,41%, na nivou značajnosti 0,01. Vrijednosti procenta tjelesne masti u kontrolnoj grupi i nakon treninga su se zadržale na istom, višem, nivou nego što je to preporučeno za džudo, ukazujući na efekte njihovog, manje uspješnog, trenažnog protokola. UVODDžudo je olimpijska disciplina rasprostranjena širom svijeta. Neke studije pokazale su da džudisti posjeduju izuzetnu snagu, kapacitet i fleksibilnost, kao i nizak nivo tjelesne masnoće (Thomas, Cox, LeGal, Verde i Smith, 1989). Pojavom modernog džudoa, vještine koju je prihvatila većina, a s obzirom na različite somatske tipove, ukazala se potreba da se oni podijele u neke homogenije grupe po tjelesnoj masi. Bilo je potrebno donijeti i određena pravila borbe a takmičare rasporediti po tjelesnoj težini. Na zvaničnim takmičenjima, džudisti se takmiče sa protivnicima koji imaju sličnu tjelesnu težinu, odnosno protivnicima u skladu sa težinskim kategorijama, kojih je prvo bilo tri, pa pet, a već više od dvadeset godina postoji sedam kategorija. Cilj podjele po kategorijama jeste da se obezbijedi fer i ravnopravna borba u smislu snage, moći i okretnosti (Artioli i saradnici, 2010). Poznato je da pojedini džudisti koriste nekoliko štetnih i nedozvoljenih metoda i sredstava kako bi regulisali tjelesnu masu, tj. ubrzali mršavljenje, čime bi dobili prednost nad lakšim i slabijim protivnikom.Ankete su pokazale da 80% takmičara učestvuje u procesima gubljenja tjelesne težine. Prema ovim istra...