EBA Fizik Uygulamalarının K-12 Öğrencilerinin Fen Bilimleri Alan Becerileri Üzerindeki Etkileri

Abstract

2012 yılında Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından eğitsel elektronik içeriğe sahip olarak hayata geçirilen Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ülkede eğitimin geleceği için büyük bir devrimin başlangıcı mı, yoksa sıradan bir teknoloji uygulaması mı olacaktır? Bu araştırma, EBA Fizik uygulamalarının K-12 öğrencilerinin fen bilimleri alan becerileri üzerindeki etkilerini araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi ve işbirliği-uygulama odaklı eylem araştırması modeli kullanılmıştır. Uygulama sürecinde karşılaşılan sorunların belirlenmesine yönelik sistematik veri toplama süreci araştırmacı ve uygulayıcılar ile birlikte yürütülmüş, analizler işbirliği içerisinde yapılarak çözüm önerileri geliştirilmiştir. Seçkisiz olmayan örnekleme yöntemi kapsamında amaçlı örneklemdeki maksimum çeşitlilikten ölçüt örneklemesi tercih edilmiştir. Araştırma, 2022-2023 güz dönemi Trabzon-Araklı ilçesindeki bir ilkokul, bir ortaokul ve bir lisede yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, üç öğretmen ve 98 öğrenci olmak üzere toplamda 101 kişi oluşturmaktadır. Uygulama iki hafta boyunca ve toplamda 18 ders saati sürmüştür. Araştırma verileri araştırmacı, öğrenci ve öğretmenlerin günlüklerinden, yarı yapılandırılmış görüşmelerden ve gözlemlerden elde edilmiştir. Veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. EBA Fizik uygulamaları sürecinde K-12 öğrencileri, bilimsel süreç becerilerini "çok iyi" düzeyde ortaya koyarak, öğrencilerin heyecan ve istek duyguları üst düzeylere çıkmıştır. Ayrıca bu öğrencilerin, akranları ile etkileşim sağlayarak bilimsel bakış açısı ile öğrenme sürecine dâhil oldukları ortaya çıkmıştır. Grup iletişimlerinde sınıf içinde etkili paylaşım gerçekleşerek kararların sorgulanması sağlanmış, analitik düşünme becerisinin sergilenmesi sağlanmıştır. Akademik başarısı yüksek ve sosyal iletişimi düşük bazı öğrencilerin yaşam becerilerinde grupların düşük puan almalarında etken olduğu ortaya çıkmıştır. Fen bilimleri alan becerilerinin üst düzeylere çıkarılabilmesi için ortaokul ve lise düzeyindeki öğrencilere sırası ile video, simülasyon, deney ve problem çözme etkinlikleri uygulanması önerilmektedir.