Early recognition of critically ill patients

Abstract

Kritièno oboleli su bolesnici sa životno ugrožavajuaeim multiorganskim poremeaeajima. U veaeini sluèajeva nastanku životno ugrožavajuaeeg stanja prethodi pogoršanje osnovnih vitalnih parametara, što se èesto previdi u vanhospitalnim i hospitalnim uslovima. Iz tih razloga je sistematsko praaeenje vitalnih parametara od velikog znaèaja a u tom cilju i uvodjenje u svakodnevni rad, pre svega u bolnièkim uslovima, bodovnih sistema za rano prepoznavanje životno ugroženih bolesnika. Postoji više ovih bodovnih sistema, od kojih se najèešaee koriste ranoupozoravajuaei bodovni sistemi koji prate vitalne parametre kao što su srèana frekvencija, krvni pritisak, disajna frekvencija, tem per a ture, saturacija periferne krvi kiseonikom i/ili diureza, promene mentalnog statusa. Brojnim istraživanjima je dokazana važnost primene ovih sistema u svakodnevnom klinièkom radu radi pravovremenog prepoznavanja životno ugroženih bolesnika u hos pi talnim uslovima u cilju smanjivanja mortaliteta. Prema rezultatima nekih studija ovi bodovni sistemi imaju i prognostièki znaèaj. Kljuène reèi: životno ugroženi bolesnici, ranoupozoravajuaei bodovni sistemi UVOD U vanhospitalnim i hospitalnim uslovima životno ugroženi bolesnici se èesto ne prepoznaju na vreme što je direktno povezano sa visokom stopom mortaliteta kod ovih bolesnika. Definicija životno ugroženih bolesnika Životno ugroženi bolesnici su bolesnici èije opšte stanje (disfunkcija ili bolest više organa i/ili organskih sistema), prognoza i preživljavanje zavise od primene savremene tehnike i terapije. To su bolesnici koji imaju