Döngüsel Ekonomi Bileşenlerinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkisi: Panel Veri Analizi

Abstract

Döngüsel ekonomi modeli son yıllarda literatürde popülerlik kazanmıştır. Döngüsel ekonominin alt bileşenleri kullanılarak birçok alanda modelin gelişmesine önemli katkılar sağlanmıştır. Bu model bilim camiasının daha fazla ilgisini çekmektedir. Araştırmada, döngüsel ekonominin bileşenlerinden olan geri dönüştürülebilir atık ticareti kullanılarak çevresel kalitenin ölçümü tahmin edilmektedir. Bu çalışma, literatürdeki bu boşluğa katkı sağlayacaktır. Modelde, geri dönüştürülebilir atık ticareti, ekolojik ayak izi (çevresel kalite), ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi değişkenleri kullanılmıştır. 16 AB üye ülke modele dahil edilerek, 2008-2021 dönemine ait yıllık veriler, genişletilmiş ortalama grup tahmincisi (AGM) yöntemiyle tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Almanya, Hollanda, Polonya, Finlandiya, Danimarka, Portekiz, İsviçre, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya ekonomilerinde döngüsel ekonomi, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi ekolojik ayak izi (çevresel kalite) üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, döngüsel ekonominin Almanya, Hollanda, Polonya, Finlandiya, Danimarka, Portekiz, İsviçre, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya gibi ülkelerde daha etkin kullanıldığını göstermektedir. Öte yandan İrlanda, Slovenya, Bulgaristan ve Macaristan gibi ülkelerde döngüsel ekonomi, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi ekolojik ayak izi (çevresel kalite) üzerinde istatistiksel olarak anlamlı tespit edilmemiştir.