Doğu Akdeniz Bölgesi Kiraz Üretimi, Pazarlaması ve Dış Ticaret Yapısı

Abstract

Bu çalışmada; Doğu Akdeniz bölgesinde kiraz üretiminin sosyo-ekonomik durumu, üretim, pazarlama ve dış ticaret yapıları ortaya konmuştur. Araştırma verileri, 2018-2019 üretim döneminde 90 kiraz üreticisinden anket yoluyla elde edilmiştir. Ayrıca; Dış ticaret yapısına ilişkin veriler Mersin ve Adana illerindeki 10 ihracatçı firmadan anket yoluyla toplanmıştır. Üreticilerin ortalama yaşı 57,8 yıl ve ortalama hanehalkı genişliği 3,4 kişi olarak belirlenmiştir. Ortalama işletme arazisi büyüklüğü 8,1 dekar olarak bulunmuştur. Kiraz üretimini etkileyen en önemli riskler sırasıyla; hastalık ve zararlılar, girdi fiyatlarındaki artışlar, dolu, ürün fiyatlarının değişken ve dalgalı olması, aşırı yağış ve pazarlamada yaşanan sorunlardır. Üreticilerin karşılaştıkları başlıca pazarlama sorunları, ürün kalite ve kayıpları, ürün fiyatının düşük olması, pazar yapısı ve belirsizliği, üreticiler arasında birlikteliğin olmamasıdır. En fazla 0900 Ziraat kiraz çeşidinin (Napolyon) ihraç edildiği, en önemli pazarın Rusya Federasyonu olduğu ve teslimatın çoğunlukla karayolu ile yapıldığı tespit edilmiştir. Ürünün kalite ve kalibresi, ihraç fiyatının oluşmasında en önemli iki unsur olarak tespit edilmiştir. Rakip ülkelerin en önemli avantajları, bazı indirim ve muafiyetler, lojistik avantajlar ve üretim maliyetleri olarak belirlenmiştir.