Dobrobyt, wzrost gospodarczy i nierównomierność w regionie : wybrane modele, mechanizmy i orientacje polityki rozwojowej

Abstract

Przestrzenna koncentracja dobrobytu i nierównomierny wzrost gospodarczy z jednej strony oraz dążenie do wspierania rozwoju obszarów zmarginalizowanych z drugiej strony to jeden z głównych i wciąż nierozwiązanych dylematów regionalnej polityki rozwojowej. Ogniskują się w nim również jedne z największych wyzwań, stojących dziś przed rozwojem Mazowsza, w którym polaryzacja między centrum a peryferiami wciąż narasta. Książka ta stanowi jeden z elementów realizacji projektu Gospostrateg Mazovia 2.0 pt. Zrównoważony rozwój województwa mazowieckiego w nowym układzie jednostek NUTS2 i NUTS3. Poziom metropolitalny, regionalny i podregionalny, którego głównym celem jest znalezienie sposobów na zrównoważenie dobrobytu i dyfuzję procesów rozwojowych na terenie Mazowsza. Opracowanie to nie przynosi wprawdzie konkretnych rozwiązań, ale buduje teoretyczne podstawy do dalszych badań, postawienia pytań i hipotez badawczych dotyczących przebiegu procesów rozwojowych na obszarze Mazowsza, które są przedmiotem kolejnych faz realizacji wspomnianego projektu. Autorzy analizują rozumienie dobrobytu w układzie terytorialnym, jego części składowych oraz związków ze wzrostem gospodarczym. Prezentują oni teorie wyjaśniające rozprzestrzenianie się lub koncentrowanie procesów rozwojowych w wymiarze całej gospodarki, a także jej regionów i subregionów. W swoich badaniach poruszają zagadnienia takie jak: modele i czynniki wzrostu, teorie wyjaśniające nierównomierny wzrost gospodarczy, mechanizmy koncentracji i rozprzestrzeniania się wzrostu na poziomie regionalnym czy wreszcie nowe podejścia do regionalnej polityki rozwojowej, zorientowane na łańcuchy wartości i inteligentne specjalizacje. W powyższej perspektywie opracowanie to ma charakter uniwersalny i można je polecić nie tylko badaczom gospodarki Mazowsza, ale także wszystkich innych regionów, które borykają się ze skutkami nierównomiernego wzrostu

Czynniki wzrostu gospodarczego regionów i podregionów województwa mazowieckiego

“…Podstawą teoretyczną przeprowadzonej w tym oraz w kolejnych rozdziałach analizy są egzogeniczne oraz endogeniczne teorie wzrostu gospodarczego, których szczegółowego omówienia dokonano m.in. w Radło, Szczech-Pietkiewicz, Napiórkowski [2020a]. O ile w modelach neoklasycznych (często reprezentowanych przez model Solowa [1956], który kładzie nacisk na wykorzystanie kapitału rzeczowego na pracownika) postęp technologiczny oraz zasób siły roboczej (chociaż do pewnego stopnia z endogeniczną krańcową skłonnością do oszczędzania [Ramsey, 1928;Koopmans, 1963;Cass, 1965i Diamond, 1965) jest determinowany egzogenicznie, o tyle końcowym wnioskiem tych teorii jest, że to właśnie przyrost technologii i siły roboczej są odpowiedzialne za tempo wzrostu gospodarczego w stanie równowagi długookresowej.…”

“…Wybór tych czynników został pokrótce uzasadniony w poprzednich rozdziałach. Podstawą analizy transferu opisanych czynników wytwórczych jest Cyrkularny model przepływu czynników wytwórczych [Radło, Szczech-Pietkiewicz, Napiórkowski, 2020a] streszczony w podrozdziale 5.2.…”

Powiązania miast w województwie mazowieckim : determinanty i konstrukcja modelu funkcjonalnego województwa

“…Wyniki analiz ilościowych odniesiono do obszernego zasobu literatury i badań dotyczących rozwoju miast i regionów, procesów i mechanizmów polaryzacji i dyfuzji w regionach oraz koncepcji związanych z tworzeniem się i stabilizacją przestrzennych układów gospodarczych. Wiele z tych badań przywołano w niniejszej monografii, natomiast znacznie szerszy ich przegląd znaleźć można w pierwszej części cyklu publikacji będących efektem projektu Mazovia 2.0 [Radło, Szczech-Pietkiewicz, Napiórkowski, 2020].…”

“…§ Radło, M-J., Szczech-Pietkiewicz, E., Napiórkowski, T. M. (2020). Dobrobyt, wzrost gospodarczy i ich nierównomierność w regionie.…”

“…Przedsiębiorstwa w regionach i podregionach województwa mazowieckiego i ich powiązania w łańcuchach wartości, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, (w przygotowaniu do druku). § Sum, K., Radło, M-J. (2020).…”