Dobro wspólne a zrównoważony rozwój

Abstract

StreszczenieDobro wspólne jest pojęciem trudnym do jednoznacznego zdefiniowania. Kryje ono w sobie nie tylko zasoby materialne (finalne i produkcyjne) i usługi, ale również specyficzne relacje pomiędzy zarządza-jącymi dobrem wspólnym. Nadrzędną cechą gospodarowania na zasadach dobra wspólnego jest zapewnienie trwałości i jak najbardziej sprawiedliwego dostępu do zasobu. Takie podejście powoduje, że dominująca w ekonomii głównego nurtu zasada maksymalizacji zysku ma ograniczone zastosowanie. Z tego powodu, z ekonomicznego punktu widzenia dobro wspólne jest zazwyczaj uznawane za nieefektywne rozwiązanie. Dopiero rozwój badań nad instytucjami nieformalnymi w ramach Nowej Ekonomii Instytucjonalnej oraz przyznanie Elinor Ostrom nagrody Banku Szwecji doprowadziły do zwiększenia zainteresowania dobrem wspólnym i ukazania niewycenianych korzyści płynących z jego stosowania. Efektem są pierwsze próby budowy nowej koncepcji ekonomicznej -ekonomii dobra wspólnego.Analiza cech charakterystycznych dobra wspólnego pozwala na stwierdzenie, że idea ta ma wiele cech wspólnych z koncepcją rozwoju zrównoważonego. Bardziej szczegółowe badania wskazują także na istnienie licznych różnic pomiędzy tymi koncepcjami.Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie charakterystycznych cech dobra wspólnego, ocena relacji między dobrem wspólnym a rozwojem zrównoważonym oraz analiza możliwości wykorzystania dobra wspólnego we wdrażaniu koncepcji rozwoju zrównoważonego. Uzyskane wyniki skłaniają do konstatacji, że rozwój zrównoważony jest bardziej złożoną koncepcją, w ramach której idea dobra wspól-nego może być uwzględniona, jednakże za jej pomocą da się osiągnąć jedynie wybrane cele.Opracowanie zostało przygotowane na podstawie krytycznej analizy krajowej i zagranicznej literatury. Ponadto, w procesie badawczym zastosowano metodę indukcyjną, która umożliwiła przedstawienie ogól-nych wniosków.Słowa kluczowe: dobra wspólne, zrównoważony rozwój, ochrona środowiska, dobra publiczne COMMON GOOD AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT SummaryThe concept of common good is a difficult one to define. Not only does it encompass material resources and services, but also specific relationships between people managing the common good. The overriding feature of management based on the common good principle is to ensure the durability and the most equitable access to the resource. Under this approach, the principle of profit maximization, dominant in mainstream economics, is of limited use. For this reason, economic activity aimed at

Economic and Energy Efficiency of Farms in Poland

“…Currently, the most developed economies are experiencing trends based on the economic cult of economic growth and the consumption of goods and services, which are produced based on resources obtained from the environment. The appropriate counterbalance may be sustainable development [8][9][10][11][12], the condition of which is shaping the relations between the economy, society, and the environment in such a way that will not affect the ability of the environment to provide its services in the future. It is also important to treat environmental issues from a supranational and global perspective, treating the earth's ecosystem as a common good [13,14].…”

Znaczenie obszarów wspólnie użytkowanych (land commons) w Polsce w produkcji żywności – wstęp do dyskusji

“…Co więcej, problematyka ta wpisuje się w szeroko promowaną ideę zrównoważonego rozwoju. Dobra wspólne, jak zostanie to wyjaśnione niżej, to nie tylko dobra materialne, lecz Znaczenie obszarów wspólnie użytkowanych (land commons) w Polsce... ____________________ obecnie przede wszystkim także relacja społeczna związana z zarządzaniem nimi (Prandecki 2016). Umożliwia to takie dbanie o przestrzeń, jak również pozyskiwanie wiedzy w tym zakresie, by zasoby te były trwałe i przyrastały (przykładem może być działanie Wikipedii).…”