Dinamik Üç Eksenli Test Sistemi ile Zeminlerin Dinamik Parametrelerinin Belirlenmesi

Abstract

Deprem bölgelerinde yer alan yapıların güvenli bir şekilde tasarlanabilmesi için, bölgesel zemin koşullarının dinamik parametrelerinin titizlikle belirlenmesi ve bu parametrelerin tasarım hesaplamalarında kullanılması büyük bir öneme sahiptir. Bu, inşaat mühendisliği açısından kritik bir adımdır, çünkü zeminlerin dinamik özelliklerinin doğru bir şekilde tespit edilmesi, deprem etkileri altında yapıların davranışını daha kesin bir şekilde anlamamıza yardımcı olmaktadır. Bu süreç, yapısal güvenlik standartlarını karşılayan ve deprem etkilerine karşı dirençli olan yapıların tasarımında temel bir unsur olarak öne çıkar. Bu nedenle zeminlerin yüksek deformasyon seviyelerinde dinamik parametrelerinin belirlenmesinde dinamik üç eksenli deney sistemi (TRX) kullanılmaktadır. Elde edilen veriler ile deprem anında zemin davranışı belirlenir ve tasarımlarda kullanılır. Burada dinamik kayma modülü-birim şekil değiştirme ve sönüm oranı eğrileri elde edilmektedir. Bu çalışmada örselenmiş numuneler üzerinde TRX deney sistemi kullanılarak farklı çevre basınçları altında deneyler yapılmıştır. Yapılan deneylerde yükleme frekansı 1Hz olarak belirlenmiş ve her yüklemede 10 döngü yapılarak numunenin göçmesi sağlanmıştır. Elde edilen sonuçlarda çevre basıncının dinamik parametrelere etkisi incelenmiştir. Çevre basıncı arttıkça numune daha rijit bir durumda olmakta ve dayanım değerlerini etkilediği belirlenmiştir.