Di̇n Adina Dünyadan Vazgeçmek: Orta Çağ Fransa’sinda Reclus(e) Olgusu

Abstract

Hristiyanlığın erken dönemlerinde ortaya çıkan münzevilik anlayışı ilerleyen safhada komünal bir tecrübeye dönüşmüştür. Kendilerini dünyadan tecrit ederek bütün zamanlarını ibadet ve tefekkürle geçirerek Tanrı’ya yaklaşmaya çalışan keşişlerin bu tecrübesini laik kesimden insanlar da yaşamak istemişlerdir. Bu çalışmada Fransa örneğinden hareketle Avrupa’nın her tarafına yayılmış olan reclus(e) olgusunun bazı temel özellikleri üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Öncelikle bireysel bir tecrübe olup daha sonra kolektifleşen münzevilik tecrübesi, keşişlerin imtiyazındayken 11. yüzyıldan itibaren laik kesimden çok sayıda kadın ve erkeğin erişimine açılarak adeta demokratikleşmiştir. Halkın desteğiyle ayakta kalan inzivahaneler belediyelerin uhdesine geçtikçe reclus(e) olgusu bireysel bir tecrübeden kamusal maslahata katkıda bulunan bir kuruma dönüşmüştür. Belediye reclus(e)lerinin temel görevleri arasında “bütün Hristiyanlar” ve “şehir sakinleri” için dua etmeliydi. Sonuç itibariyle reclus(e) olgusunun temelinde insanın Tanrı’ya yaklaşmakla bir dönüşüm geçirdiği ve imtiyazlı konuma geldiği düşüncesi yer almaktadır. Mistik düşüncenin özünde yer alan Tanrı ile aşka dayalı özel ilişkisi sayesinde münzevi kendi nihai kurtuluşunu hedeflerken ona destek olan kişi ve kuruluşlar da onun tavassutuyla hem kendi kurtuluşlarını hem de toplumun selametini temin etmeyi amaçlamışlardır.