Dijital Çağda Dini Ritüel Algısının Dönüşümü

Abstract

Bu çalışma, tarihsel süreç içerisinde yaşanan gelişmelerden en güncel olan dijital çağın toplumsal kurumlar arasından din kurumuna etkileri ve bunun sonucunda ortaya çıkan bireysel ve toplumsal anlamdaki değişiklikleri belirleme amacı taşımaktadır. Bu noktada dijital çağda din eğitimi alan bireyler ve dijitalleşme ile din kurumunun kesişimi ile karşılaştıkları deneyimler ve verdikleri tepkiler önem arz etmektedir. Bu çalışmada teknolojik gelişmelerin dini alana sirayet etmesi neticesinde görüşmecilerin tekno- dini pratikleri yaşamlarına yansıtış biçimlerini ve din kurumu algısının değişimi ve dönüşümünü belirlemek amacıyla derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Tekno dini pratikler bağlamında değişen, dönüşen ve farklılaşan din fenomeni üzerinden oluşturulan çalışma, Kahramanmaraş İlinde yer alan Hacı Mehmet Kalay Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi'nde eğitim gören 15 gönüllü kız öğrenci ile yapılan görüşmelerin sonucudur. Alan araştırması sonunda dijital iletişim teknolojilerinin gün geçtikçe çeşitlenmesi, fonksiyonlarının artması ve yaygınlaşması, bireysel ve toplumsal düzeyde hızlı bir dijitalleşme sürecine geçilmesini sağlayarak din olgusunu da etkisi altına aldığı görülmüştür. Bu bağlamda, üretilen dijital dini uygulamaların varlığı söz konusu olmuştur. Dijital gelişmelerin dini eğitime ve pek çok dini alana kolaylık sağladığı, katılımcıların yaşamlarının daha pratik hale geldiği gerçeği ortaya çıkmıştır. Katılımcıların teknolojik gelişmeleri dini yaşam alanlarında etkin bir şekilde tercih ettikleri görülmüştür.