Differences in motor abilities between dancers in professional and amateur folklore ansambles

Abstract

SažetakRazlike u motoričkim sposobnostima između igrača profesionalnog folklornog ansambla igara i pesama Srbije "Kolo" iz Beograda i amaterskih folklornih ansambala kulturno umetničkih društava "Vila" i "Sonja Marinković" iz Novog Sada su testirane na uzorku od 47 ispitanika. Motorički prostor plesača je procenjen testovima Pokrajinskog zavoda za sport iz Novog Sada, pri čemu je dobijeno 9 varijabli: brzina pojedinačnog pokreta, eksplozivnost donjih ekstremiteta, izdrţljivost u skočnosti, apsolutna snaga pregibača trupa, relativna snaga pregibača trupa, apsolutna snaga opruţača leđa, relativna snaga opruţača leđa, apsolutna snaga opruţača leđa, relativna snaga opruţača leđa. Relativne vrednosti su izvedene iz rezultata apsolutnih vrednosti matematičkim putem. Da bi se odredile razlike između plesača narodnoih igara, u celom sistemu varijabli koršćena je multivarijatna analiza varijanse (MANOVA). Takođe su određene i razlike između polova u motoričkim sposobnostima. Obrada podataka je vršena statističkim paketom SPSS 10.0. Cilj istraţivanja je bio da se odrede značajnosti razlika u devet navedenih varijabli između plesača profesionalaca i amatera i između polova. Podaci ukazuju da ne postoji statistička značajnost između profesionalaca i amatera. Između polova postoje statistički značajne razlike, pri čemu muškarci imaju bolje rezultate, osim varijable brzina pojedinačnog pokreta, gde statistička značajnost ne postoji. Zaključak je da za bolje rezultate, statistički značajne, profesionalni plesači treba da prošire sadrţaj i povećaju intenzitet treninga.Ključne reči: plesači, profesionalci, amateri, motoričke sposobnosti. UvodU savremenom pristupu nastavi fizičkog vaspitanja ples se ističe kao primer saradničkog učenja, koje ima za cilj razvijanje komunikacije, uzajamne podrške i poštovanja. U nastavi fizičkog vaspitanja u Srbiji zastupljeni su i narodni i društveni plesovi. Pri tome, ples je jedina fizička aktivnost predviđena planom i programom nastave fizičkog vaspitanja za osnovne i srednje škole koja upućuje na saradnju među polovima. Pored ove dominantno sociološke uloge plesa postavlja se pitanje uticaja plesa kako na antropoliški status plesača profesionalnih i amaterskih folklornih ansambala, tako i na antropološki status učenika, ako bi se ples intenzivnije koristio u okviru nastave fizičkog vaspitanja. Posmatran kao rekreativna aktivnost (u amaterskim folklornim ansamblima) i kao radno mesto (u profesionalnom folklornom ansamblu), pretpostavlja se da zbog različitog obima plesnih časova ples vrši različit uticaj na motoričke sposobnosti navedenih grupa. Stoga je vaţno uočiti u kojoj meri se menja uticaj koji vrše narodni plesovi na motoričke sposobnosti ako se narodni ples primenjuje kao rekreativna, odnosno profesionalna aktivnost. Sve to u cilju pravilne primene narodnih plesova u nastavi fizičkog vaspitanja -u skladu sa planom i programom, zadacima nastave fizičkog vaspitanja i mogućostima učenika.