Determining the Relationship between Education, Health and R&D Expenditures with Economic Growth Using ARDL Boundary Test

Abstract

Özİnsanoğlu, yaşam standardını yükseltmek için sürekli bir çaba içerisinde olmuştur. Ancak daha sağlıklı, bilinçli ve kaliteli yaşam standartlarına ulaşmanın yolu genellikle iktisadi zaman serileri arasındaki ilişkilerin doğru bir şekilde belirlenmesi ve dolayısıyla daha iyi bir kalkınma stratejisi geliştirmesi ile mümkün olabilir. Bu amaç doğrultusunda; bu çalışmada 1996-2019 yılları arasındaki yıllık veriler kullanılarak Türkiye'nin eğitim, sağlık ve Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyümesi üzerine olan etkileri incelenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde ARDL sınır testi ve ilişkilerin yönünün belirlenmesinde de Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmıştır. Analizler, %5 anlamlılık düzeyinde uzun dönemde eğitim, sağlık ve Ar-Ge harcamaları ile GSYİH arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğunu göstermiştir. Ayrıca, Toda-Yamamoto testi ise her bir değişken ile GSYİH arasındaki nedensellik ilişkinin çift yönlü olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak; eğitim, sağlık ve Ar-Ge alanlarında yapılan iyileştirmelerin gelir düzeyini ve dolayısıyla yaşam kalitesini artırdığı söylenebilir. Bu nedenle, Türkiye'de devletin bu alanlara yapacağı yatırımlar önem arz etmekte ve ilgili kurumların bu alanlara yönelik politikalar geliştirilmesi önerilmektedir.

Seçili Enerji Tüketimlerinin Karbondioksit Emisyonu Üzerindeki Etkisinin ARDL Sınır Testi ile Belirlenmesi

“…Bağımsız değişkenler arasında bağımlı değişkenin bir veya daha fazla gecikmeli değerini içeren model ardışık bağlanımlı model olarak, bağımsız değişkenlerin şimdiki değerlerinin yanı sıra gecikmeli değerlerini de içeren model ise gecikmesi dağıtılmış model olarak tanımlanmaktadır. Bu modeller eşitlik (6) ve (7)'da verilmiştir (Demir, 2021b).…”

“…Ancak Toda-Yamamoto nedensellik testinin kullanılabilmesi için 𝑑 𝑚𝑎𝑥 değerinin, 𝑝 değerinden küçük veya bu değere eşit olması gerekmektedir. VAR modeli, eşitlik 8 ve 9 ile gösterilmektedir (Riyath, 2018;Demir, 2021b).…”

Investigation of the Relationship Between the Use of Selected Energy Types and Agricultural Area Utilised by Ardl Bound Test: The Case of Turkey

“…Nonetheless, cointegration analysis assumes that the time series are stationary. Due to the application of non-stationary time series analysis, the relationships between variables may be spurious instead of genuine (Demir, 2021b).…”

“…Sequence model includes one or more delayed values of dependent variable as independent variables, while distributed lag model includes delayed values of independent variables as well as their current values. Equation ( 6) displays the sequential model, and Equation ( 7) presents the distributed lag model (Demir, 2021b).…”

“…Because this test follows the same restricted distribution as the DF test, the DF critical values are used, expressing the same assumptions as the ADF test (Demir, 2021b).…”