Det kulturkristne Hareid i det pietistiske Sunnmøre

Abstract

Artikkelen presenterer Hareid-samfunnet si utvikling innan kristen- og kulturlivet frå 1850-åra, som tok ei anna retning enn elles på Sunnmøre. Der var det den pietistiske lekmannsrørsla som var dominerande. I Hareid vart den grundtvigianske retninga førande: Menneske først – så kristen. Ein av dei som bidrog til denne utviklinga var Lars Hareide (1828–1900), som i 1857 tok til i Hareid som skulemeister. Han hadde gått på Stord lærarskule og var inspirert av Grundtvig si kristendomsforståing og pedagogikk. Etter kvart kom det to lærarar til med same ideologi. Desse, saman med prost Anker (1848–1921), fekk avgjerande betyding for utviklinga av kristen- og kulturlivet i bygda.

Da katolisismen kom att til Nordvestlandet

“…I artikkelen brukar eg Ungdomsforeininga (KM). 11 IOGT-Norge, 2013;Grimstad, 2013, s. 37. 12 Orten & Brungot, 1991.…”