Denetmenlerin Etik Dışı Davranışlarının Betimlenmesi/Inspectors’ Unethical Behaviours

Abstract

Bu çalışmanın amacı denetmenlerin ve öğretmenlerin algılarına göre Türkiye'de denetmenlerin öğretmenlere rehberlik, öğretmen, sınıf ve ders teftişi görevleri ile ilgili etik dışı davranışları belirlemektir. Bu araştırma nitel ve nicel araştırma yöntemlerde karma olarak desenlenmiştir. Nitel araştırma sürecinde maksimum çeşitlilik örneklemesi ile belirlenen katılımcılardan görüşme yöntemi ile veri toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Nicel araştırma sürecinde nitel araştırma ile öğretmenlerden ve denetmenlerden ayrı ayrı elde edilen etik dışı davranışlar listeleri beşli-Likert tipi iki ayrı anket şeklinde düzenlenmiştir. Anketler Müfettişlerden ve öğretmenlerden oluşan örnekleme uygulanmıştır. Elde edilen sonuçların frekans ve yüzdeleri hesaplanarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak, en fazla konu edilen etik dışı davranış temaları sırasıyla toplantı süreçleri, öğrenci başarısını değerlendirme, özel eğitime muhtaç çocuklara ilişkin davranışlara, öğretim yöntem ve teknikleri, bilgi edinme, öğretmenlerin başarılarının değerlendirilmesi, sınıfta kullanılan araç-gereçler, ikili ilişkiler, sorunları bastırma, öneriler geliştirme, mesleki yayınlar ve gelişmeler, eksik veya hata bulma, nezaket ve görgü kuralları, öğretmenlerin görüş ve önerilerini dile getirememeleri, süreçte kullanılan dil ve ayrımcılık konularında dile getirilmiştir. Bütünde değerlendirildiğinde nitel yöntemle denetmenlerin teknik yönünden insan ilişkilerine kadar farklı konuları içeren bir davranış listesi elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında elde edilen sonuçlara göre rehberlik ve iş başında yetiştirme, öğretmen teftişi ve değerlendirilmesi ile sınıf ve ders teftişi görevleri ile ilgili müfettişlerin etik dışı davranışları konusunda belirlenen maddelerin müfettişler ve öğretmenler tarafından ağırlıklı olarak orta ve yüksek düzeyde genellenebilir nitelikte oldukları anlaşılmıştır.