Değer Odakli Yöneti̇m Anlayişina Dai̇r Bi̇r Okuma: Ni̇zamulmülk’ün Si̇yasetname’si̇nden Günümüze Eti̇k Yöneti̇m Esaslari

Abstract

Kamu yönetimlerinin değerlere dayalı bir işleyiş sergileyerek kamu hizmetlerini sunabilmeleri açısından kamuda "ahlakilik" çıtasının yükseltilmesine katkı sunacak olan "etik yönetim gerekliliklerinin" yerine getirilmesi temel bir zorunluluktur. Bugün OECD gibi uluslararası kuruluşların ülkelerin kamu yönetimlerinde kamu dürüstlüğünün ve bu bağlamda etik yönetim anlayış ve kültürünün gelişmesi için önerdikleri "etik altyapı" veya "kamu dürüstlüğü stratejisi" gibi yönetim çerçeveleri, sundukları vizyonla günümüz kamu yönetimlerinde karşılaşılan sorunları çözmede önemli bir rehberlik desteği sağlamaktadır. Ancak, etik yönetimin "kültürel" boyutu dikkate alındığında ülkelerin kültürel kaynaklarında mevcut olan kadim bilgilerin gün ışığına çıkarılması da kamu yönetiminde etik sorunlara çözüm bulmayı hedefleyen uluslararası yaklaşımların yerel düzeyde tutarlılığını ortaya koymada ve iyi uygulama modellerini geliştirmede yol gösterici olacaktır. Etik yönetim gerekliliklerinin kültürel zemininin ortaya konulmasında günümüz ve gelecek insanına kılavuzluk edecek olan ve kadim bilgi kaynakları arasında yer alan eserlerden birisi de Büyük Selçuklu Devleti Veziri Nizamülmülk'ün "Siyasetname" adlı eseridir. Bu eserin, okuyucusuna sunduğu iyi yönetim esaslarıyla aynı zamanda etik yönetimin güçlendirilmesine yönelik yeni anlayışların gelişmesine de katkı sunacağı düşünülmektedir. Günümüzdeki kurumsal ve kavramsal değişimlere rağmen eserin, genel anlamda OECD'nin geliştirmiş olduğu yönetim çerçevelerine karşılık gelen tavsiyeler içerdiğini söylemek mümkündür. Bu çalışma, zengin kültürel kaynaklarımız arasında ayrıcalıklı bir konuma sahip olan Nizamülmülk'ün Siyasetnamesi'nde etik yönetim gerekliliklerine dair yönetim tavsiyeleri hakkında farkındalık artırmayı amaçlamaktadır.