De verbeelding van de diagnostiek

Abstract

Please be advised that this information was generated on 2018-05-10 and may be subject to change. De verbeelding van de diagnostiek Inaugurale redeRede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Psychodiagnostiek, in het bijzonder de diagnostische besluitvorming aan de Beslissen is vreselijk moeilijk. Je kiest een optie waarvan je hoopt en verwacht dat die je belangen dient of je behoeften bevredigt of tenminste je situatie niet verslechtert; maar met het maken van die keuze sluit je andere opties uit. En wie kan je garanderen dat een andere optie bij nader inzien niet veel lucratiever zou zijn geweest? Je probeert om niet op het verkeerde keuzepad te raken, door voordat je beslist eerst zoveel mogelijk informatie te verzamelen over je opties, door goed na te denken over wat je nu eigenlijk wilt en door scenario's te verzinnen: wat gebeurt er als ik dit kies, en wat als ik de andere optie neem? Daar kun je je kennis van zaken bij inzetten en je creativiteit bij gebruiken, maar de toekomst heeft een onhebbelijke eigenschap: ze is onzeker. Zelfs al zou je alles weten over je huidige situatie en je opties, je zult altijd op z'n best achteraf weten of je goed gekozen hebt. Ik stond voor de beslissing bij de Universiteit Utrecht te blijven, waar het werk prettig was, ik erg fijne collega's had, waar ik in een kwartiertje naar toe fietste zodat ik 's middags snel thuis kon zijn om de meiden na hun schooldag op te vangen, maar waar ik niet meteen toekomstmogelijkheden zag; òf zou ik naar het oosten des lands gaan, als hoogleraar, waar ik niet wist of de samenwerking met collega's goed zou zijn en waar ik ver voor moest reizen? Nu, na 9 maanden hier in Nijmegen, denk ik dat ik de goede beslissing genomen heb.Er zijn allerlei hulpmiddelen om een dergelijke keuze te vergemakkelijken. Je kunt een aftelrijmpje gebruiken, zoals Iene Miene Mutte. Of je kunt je opties vergelijkenderwijs beschrijven, in een matrix, op een aantal dimensies, zoals bijvoorbeeld praktische zaken, collega's en carrièreperspectief. Elke optie waardeer je dan op elk van die dimensies, bijvoorbeeld op een schaal van 0 tot 10. Dan tel je de waarderingen simpelweg op en kiest voor de hoogst scorende optie (zoals in Multi-Attribute Utility Theory of MAUT, zie bv. Baron, 1995). Het klinkt zo plausibel om het zo te doen, je voorkomt dat je dingen over het hoofd ziet, maar wie heeft ooit op zo'n manier een belangrijke beslissing genomen? Misschien doen we dat niet omdat we maar beperkt rationeel zijn, en omdat we ons gevoel als we ons een optie voorstellen niet kunnen kwantificeren. Je merkt of je blij wordt of niet als je jezelf in de ene of de andere Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden middels druk, fotokopie, microfilm, geluidsband of op andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de copyrighthouder. Vormgeving en opmaak: Nies en Partners bno, NijmegenDrukwerk: Janssen Print Nijmegen om haar oranje haar, waarbij nu conflicten met klasgenoten en leerkrachten uit de hand ...