De griffier in gemeenteland

Abstract

Met de dualisering van het gemeentebestuur in 2002 ontstond de professie van de griffier. Dit artikel bevat een beschrijving van de invulling die de raadsgriffiers in Nederland tegenwoordig aan hun ambt geven. Uit het onderzoek blijkt dat griffiers zich bezighouden met een breed scala aan activiteiten, onder te verdelen in vier taakvelden: secretariële taken, faciliteren, vertegenwoordigen en adviseren van raadsleden. In de invulling van die taakvelden ontstaan enkele griffiersprofielen. Zo organiseert de basisgriffier vooral bijeenkomsten van de raad en doet daarvan verslag. De basis-plusgriffier doet dat ook en is tevens actiever op enkele andere taakvelden. De strategisch adviseur is op alle taakvelden het actiefst. Er blijken enkele significante verschillen te zijn tussen de drie profielen als het gaat om het belang dat griffiers aan hun activiteiten toekennen, hun waardeoriëntaties en hun competenties. Contextfactoren blijken amper van belang te zijn, behalve gemeentegrootte. Het is daarnaast opvallend dat de griffier relatief gezien weinig activiteiten ontplooit ten aanzien van twee ontwikkelingen die voor gemeenteraden steeds belangrijker worden: regionalisering en vermaatschappelijking van het lokaal bestuur. 1 Om taalkundige redenen spreken wij in dit artikel over raadsgriffiers in de mannelijke vorm, in het volle besef dat er vele vrouwelijke griffiers zijn.

De rol van de griffier in de verdeling van macht en tegenmacht in het lokaal bestuur

“…De wijze waarop invulling wordt gegeven aan de verschillende vormen van institutionele tegenmacht is een signaal voor hoeveel ruimte er is voor tegenmacht in een gemeente. Een positieve houding van ambtenaren en politici ten opzichte van tegenmacht blijkt uit de steun aan meer institutionele vormen van tegenmacht (Van Ostaaijen, 2018). Tegenmacht moet immers ook deels binnen de politieke democratie worden georganiseerd.…”