ĐẶC ĐIỂM SẢN XUẤT VÀ CHUỖI GIÁ TRỊ SẢN PHẨM CÂY HÀNH TĂM (Allium schoenoprasum L.) Ở VÙNG CÁT TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Abstract

Tóm tắt: Nghiên cứu được tiến hành ở hai huyện Phong Điền và Quảng Điền tỉnh Thừa Thiên Huế bằng phỏng vấn cá nhân và thảo luận nhóm với các tác nhân trong chuỗi giá trị hành tăm (ném). Kết quả nghiên cứu cho thấy diện tích trồng ném cả tỉnh năm 2017 đạt 250 ha, trong đó 90% diện tích tập trung ở vùng cát của hai huyện Phong Điền và Quảng Điền. Năng suất trung bình năm đạt 5 tấn/ha (ném lá) và 3 tấn/ha ( ném củ); thu nhập đạt 150,59 triệu đồng/ha/năm. Chuỗi cung sản phẩm ném theo kênh chính gồm người sản xuất -thu gom -bán buôn -bán lẻ: 95% (ném lá) và 55% (ném củ). Trong đó, 55% ném lá và 30% ném củ được bán ra ngoài tỉnh và bán sang Lào. Phần còn lại, 5% ném lá tự tiêu dùng được bán tại chợ địa phương và 40% ném củ để lại làm giống. Về thu nhập, 58% giá trị toàn chuỗi đem lại từ ném lá và 69,9% ném củ thuộc về người sản xuất, phần còn lại 42% (ném lá) và 30,1% (ném củ) thuộc về các tác nhân tham gia phân phối. Trong sản xuất, sự liên liên kết giữa các tác nhân trong chuỗi thiếu chặt chẽ. Cần tổ chức qui hoạch, xây dựng mô hình thử nghiệm sản xuất an toàn, tăng cường vai trò của Hợp tác xã và quảng bá sản phẩm nhằm góp phần cải thiện chuỗi giá trị của cây ném ở Thừa Thiên Huế. Từ khóa: chuỗi giá trị, đặc điểm, hành tăm, sản phẩm, sản xuất 1 Đặt vấn đề Cây hành tăm (Allium schoenoprasum L.) còn được gọi là cây ném, thuộc họ hành (Alliacae). Ở Việt Nam, nó được trồng chủ yếu trên vùng đất cát từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi. Ngoài việc sử dụng làm gia vị trong bữa ăn hàng ngày như kho cá, gà,... ném củ và ném lá còn được sử dụng như một vị thuốc nam dùng để trị ho, cảm cúm…, hay trong văn hóa ẩm thực của xứ Huế như nấu chè [8]. Cây ném được xem là một trong những cây trồng có giá trị kinh tế cao, mang lại thu nhập từ 140 đến 145 triệu đồng/ha và có ưu thế tại vùng cát của tỉnh Thừa Thiên Huế [1,2]. Việc xây dựng nhiều vùng sản xuất tập trung, nâng cao chất lượng, giá trị sản xuất và thân thiện với môi trường, nâng cao sức cạnh tranh các sản phẩm nông nghiệp có lợi thế là trọng tâm trong tái cơ cấu nông nghiệp [7]. Cùng với chủ trương tái cơ cấu nông nghiệp của tỉnh, nhu cầu thị trường tiêu thụ sản phẩm ném ngày càng tăng cao trong những năm qua. Nhiều địa phương ở vùng cát của tỉnh đã Jos.hueuni.edu.vn Tập 128, Số 3A, 2019 Abstract: The study was carried out in two districts with typical sandy soil: Phong Dien and Quang Dien, Thua Thien Hue provinceusing individual interview and group discussion technique among the stakeholders in the local onionvalue chain. The whole area of local onion production is 250 hectares in 2017,90% of whichis in Phong Dien and Quang Dien. The average annual yield is 5 tons/ha for the leaves and 3 tons/ha for the bubbles, providing anaverage income at 150.59 million dong/ha/year. The provider chain includes producers, collectors, wholesalers, and retailers. Around 95% of leaves and 55% of bubblesare sold through this chain.Of which,55% of leaves and 30% of bubbles are soldoutside of the province and in Laos. The rest of 5% of leaves is for the local market, and 40% of bubblesisused for seedl...