Η παρούσα διατριβή επικεντρώνεται στη μελέτη του πολιτικού λόγου αναφορικά με την ψήφιση των τριών Μνημονίων στην Ελλάδα, σε μια χρονική περίοδο που χαρακτηρίστηκε από την έννοια της «κρίσης», η οποία πυροδότησε βίαιες διαδικασίες επανανοηματοδότησης του κοινωνικού περιβάλλοντος. Καθώς η ελληνική κοινωνία βρέθηκε υπό την ασφυκτική πίεση της ευρωπαϊκής «σταθερότητας» κλήθηκε να συμμορφωθεί πλήρως με τις ευρωπαϊκές επιταγές περί «ανάπτυξης» και «ανταγωνιστικότητας». Σε αυτό το περικείμενο, ο πολιτικός λόγος συγκρότησε κεντρικές αναπαραστάσεις και κάθε πολιτικό κόμμα προσπάθησε να αυξήσει τη σφαίρα επιρροής του. Στη συγκεκριμένη διατριβή ακολουθείται η προσέγγιση ότι οι αναπαραστάσεις στον πολιτικό λόγο μελετώνται και διερευνώνται μέσα από τα ερμηνευτικά σχήματα, τα οποία συγκροτούνται υπό όρους στρατηγικής επικοινωνίας και φιλοδοξούν να ασκήσουν επιρροή σε τέσσερα παράλληλα ακροατήρια: Στο ενδοκομματικό, στο ενδο-κοινοβουλευτικό, στο ευρύτερα ενδοκρατικό κοινωνικό και στο εξωκρατικό (Ευρωπαίοι εταίροι, κύριοι ευρωπαίοι πολιτικοί δρώντες, διεθνείς οργανισμοί, πολιτικοί δρώντες και Μέσα ενημέρωσης). Με αυτή την προσέγγιση επιχειρείται η σύνδεση των δύο θεμελιωδών θεωριών της Κοινωνικής Ψυχολογίας, των κοινωνικών αναπαραστάσεων (Moscovici, 1971/1976) και της κοινωνικής επιρροής (Moscovici, 1988), μέσω των ερμηνευτικών σχημάτων. Ο κεντρικός προβληματισμός της παρούσας διατριβής επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο το πολιτικό σύστημα διαπραγματεύεται τη σύγκρουση και στον τρόπο με τον οποίο εκλογικεύει τη συμμόρφωση.Για τη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο το ελληνικό πολιτικό σύστημα συγκροτεί τις αναπαραστάσεις στο συγκείμενο των Μνημονίων, συγκρούεται και προβαίνει σε διαδικασίες επιρροής, σε μια διαδικασία ανταγωνισμού των ερμηνευτικών σχημάτων αναλύθηκαν τα επίσημα κοινοβουλευτικά πρακτικά περί ψήφισης του πρώτου, δεύτερου και τρίτου Μνημονίου. Η ανάλυση βασίστηκε τόσο στην ποσοτική όσο και την ποιοτική προσέγγιση, με τη χρήση του λογισμικού ανοιχτού κώδικα Iramuteq (Ratinaud, 2009), το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε ελληνικά κείμενα προσφάτως (Παπαστάμου & Προδρομίτης, 2016) και μέσω του παρόντος ερευνητικού έργου επιχειρείται ο εμπλουτισμός των εφαρμογών και η περαιτέρω βελτίωσή του. Τα κεντρικά ευρήματα της παρούσας διατριβής υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο το ελληνικό πολιτικό σύστημα συγκρότησε τη σχέση της Ελλάδας με την Ευρώπη υπό όρους εξάρτησης, το πώς συμμορφώθηκε σταδιακά στις ευρωπαϊκές επιταγές και εσωτερίκευσε την έννοια του «Χρέους» και τον τρόπο με τον οποίο τα πολιτικά κόμματα αιτιολόγησαν τις μεταστροφές τους και εκλογίκευσαν τη συμμόρφωσή τους. Τέλος, ενώ στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις για την ψήφιση του πρώτου και του δεύτερου Μνημονίου ήταν εμφανείς οι ιδεολογικές διαφοροποιήσεις, η φιλο-μνημονιακή μεταστροφή των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ οδήγησε στην από-ιδεολογικοποίηση του πολιτικού λόγου και την πλήρη εσωτερίκευση της μνημονιακής πολιτικής στην Ελλάδα, εισάγοντας μια νέα ερμηνευτική αφετηρία για το μέλλον. Η ανάλυση του ελληνικού πολιτικού λόγου με τον συνδυασμό ποιοτικής και ποσοτικής ανάλυσης, επιτρέπει τον εντοπισμό των ερμηνευτικών σχημάτων στις συγκεκριμένες κοινοβουλευτικές συζητήσεις και εκτός του ότι μπορεί να διαφωτίσει από μια διαφορετική οπτική τις κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις, ιδεολογίες, αναπαραστάσεις, τις διαδικασίες επιρροής και τις θέσεις μεταξύ δρώντων προσώπων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κοινωνιοψυχολογική βάση ανάγνωσης για μελλοντικές αναλύσεις και προσεγγίσεις, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα υπό «κρίση» και το κοινωνικό σύνολο αναζητά ερμηνευτικές διεξόδους.
