Covi̇d-19 Pandemi̇si̇ Sonrasi Konut İç Mekan Ve Peyzaj Tasariminda Ulri̇ch’i̇n Destekleyi̇ci̇ Tasarim Teori̇si̇ Yaklaşimi

Abstract

ÖzTasarım ihtiyaçlarla estetiğin doğru şekilde birleştirilmesi üzerine geliştirilmiş bir hipotezdir. Tasarım mekanda yaşanabilecek sorunları henüz ortaya çıkmadan ortaya koyup çözmeyi amaçlar. Bu noktada hem ihtiyaçların hem de mekanda zamanla gerekecek değişiklikler için alınacak tasarım kararlarının doğru tespiti önemlidir. Mekan kullanım değişikliğini ve yeni tasarım kararlarını gerektirecek sebepler çok çeşitlidir. Mekan kullanımı ihtiyacındaki, kullanıcı sayısındaki, kullanım süresindeki değişiklikler gibi değişikliklerin yanında mekanın içinde bulunduğu çevresel değişiklikler de mekan tasarımını etkilemektedir. 2019 yılının sonunda ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan COVİD-19 pandemisi küresel bir afet olarak mekanların kullanımı üzerinde etkili olan ciddi bir değişiklik sebebidir. Çünkü yaşanan pandemi sonrası insanların günlük ihtiyaçları ve yaşam şekilleri değişmiş ve elbette ki bu değişiklikler yaşam mekanları olan konutlarına da yansımıştır. İnsanların mümkün olduğunca günlerini konutlarında geçirmek zorunda kalmaları konutların yaşama, çalışma, eğitim alma, eğlenme, dinlenme gibi faaliyetlerin hepsini gerçekleştirebilecekleri mekanlar olarak yeniden tasarlanmasını gerektirmiştir.Bu çalışmanın amacı sırasıyla COVİD-19 salgını sonrası konut iç mekan ve konuta ait peyzaj alanında değişen mekansal ihtiyaçları ortaya koymak ve geliştirilecek tasarım yaklaşımlarıyla bu ihtiyaçların karşılanabileceğini ve kullanıcının fiziksel, psikolojik ve sosyal bağlamda iyi olma halinin pekiştirilebileceğini belirtmektir. Bu amaçla çalışmada Ulrich'in Destekleyici Tasarım Teorisi'nin bileşenleri irdelenmiş ve COVİD-19 pandemisi sonrası değişen mekan ihtiyaçlarına göre teorinin bu alanlara uyarlanması sağlanmıştır. Bu çalışma ile iyi olma kavramının irdelenmesi, bu amaca yönelik insan gereksinimlerini dikkate alarak somut öneriler sunulması ve gelecekteki benzer çalışmalara önderlik edilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca bu çalışma, iç mekan ve peyzaj tasarımının ayrılmaz bir parçası olarak değişimin ve değişime ayak uydurmanın gerekliliğine ışık tutmayı hedeflemektedir.