Content Analysis of Studies on Life Sciences Course

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de Hayat Bilgisi dersiyle ilgili gerçekleştirilen lisansüstü tezler ve araştırma makaleleri incelenerek, bu dersle ilgili güncel durumu ortaya koymaktır. Çalışma kapsamına online tarama yapılarak ulaşılan 248 lisansüstü tez ve 116,827 makaleden belirlenen ölçütlere uyan, Hayat Bilgisi dersi ile ilgili yapılmış 197 adet lisansüstü tezi ve 178 makale, toplamda 375 çalışma alınmıştır. Değerlendirmeye alınan lisansüstü tezlere YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından, makalelere ise Dergi Park’ta ilgili dergilerden ulaşılmıştır. Okuyucular ve araştırmacılar için erişim kısıtlamaları nedeniyle tüm tez ve makalelere ulaşılamamıştır. Doküman incelemesinin kullanıldığı araştırmada, elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma kapsamına alınan her bir çalışma Ç1, Ç2, …, Ç375 şeklinde kodlanmıştır. Araştırmada kullanılan her bir çalışma amaç, gerekçe, yöntem, veri toplama araçları, geçerlik ve güvenirliği sağlamaya yönelik önlemler, sonuçlar ve öneriler açısından incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, amaç kategorisine göre 98 çalışmada “H.B. dersine yönelik öğretmen, öğretmen adayı, öğrenci ve velilerin görüşlerinin alındığı”; gerekçeye göre 166 çalışmada “İleride yapılması planlanan çalışmalara örnek olduğu ve alana fayda sağladığı”; yöntem olarak 219 çalışmada nitel araştırma yönteminin seçildiği, veri toplama aracına göre 102 çalışmada doküman analizi tekniğinin seçildiği; çalışmalarda geçerlilik-güvenirliğe dair 78 çalışmada uzman kişilerin görüşlerinin alındığı; sonuç kategorisinde ise 82 çalışmada “Araştırmacılara göre çeşitli yaklaşım, strateji, yöntem ve tekniklerin Hayat Bilgisi dersinde kullanımının öğrencileri çeşitli yönlerden (akademik, tutum, beceri ve değer) etkilediği” şeklindeki ifadelerin en çok frekansa sahip olduğu belirlenmiştir.