Comparison of various methods of effective heat summation calculations in viticulture

Abstract

Antalya ekolojik koşullarında yetiştirilen 34 üzüm çeşidinin uyanma-olgunluk dönemine ait etkili sıcaklık toplamı (EST) istekleri değişik yöntemlerle belirlenmiştir. Her bir çeşit için saatlik, minimum, maksimum ve meteorolojik rasattaki sıcaklıkların esas alındığı 4 farklı günlük ortalama sıcaklık (GOS) değeri hesaplama yöntemine göre EST isteklerindeki değişim incelenmiştir. Bazı çeşitlerin EST istekleri farklı ekolojilerde elde edilen değerler ile karşılaştırılmıştır. Üzüm çeşitleri içerisinde en düşük EST isteği Early Sweet çeşidinde saptanmıştır. Bu çeşidin farklı GOS hesaplamaları için Winkler indisine göre saptanan EST isteği 912-954 derece gün (dg) arasında değişmiştir. Bu çeşidin farklı yöntemlere göre hesaplanan EST isteği ise en düşük 925 dg, en yüksek 983 dg olarak saptanmıştır. Farklı GOS hesaplaması ve farklı yöntemlerin kullanılması çeşitlerin EST isteklerinde değişik düzeylerde farklılıklara yol açmıştır. Sonuç olarak GOS değerlerinin hesaplanmasında yöntemler arasındaki korelasyonun oldukça yakın olduğu, hesaplamalarda 24 saatlik ortalamanın alınmasının daha uygun olacağı fakat bunun temin edilemediği durumlarda diğer yöntemlerin kullanılmasının da çok önemli yanılgıya yol açmayacağı belirlenmiştir. Ayrıca, çeşitlerin EST isteklerinin saptanmasında, saatlik GOS değerleri kullanılarak Winkler indisi formülüne göre hesaplamanın daha uygun olacağı kararına varılmıştır.