Çoğunlukçu Demokrasi̇ye Yöneli̇ş Olarak Popüli̇zm

Abstract

Popülizm, geçmişten günümüze farklı ülkelerde farklı siyasal rejimlerde zaman zaman ortaya çıkabilmiştir. Bu nedenle bu farklı örneklerin genel özellikleri üzerinden popülizm tanımlanmaya çalışılır. Buna göre popülizmin en belirgin özelliği halkçı söylemlere dayanan bir ideolojik yaklaşım olmasıdır. Popülizmde sıklıkla halk iradesine vurgu yapılır. Popülizmde halk iradesinin gerçek temsili savunulur, bu amaçla doğrudan demokrasi çağrıları yapılır. Hemen her siyasal rejim tipinde ortaya çıkabilen popülizm gerçekte bir popülist seçkinler hakimiyetini ortaya çıkarır. Çoğu yazar tarafından popülizm bir ideoloji, politik görünüş ya da siyasi hareket tarzı olarak olumsuz yorumlanabilmektedir. Kimi yazarlara göre ise popülizm, temsili demokraside ya da halkın temsilinde eleştirilebilecek noktalar olduğunu hatırlatmaktadır. Bu noktadan hareketle popülizmin olumlu yanlarına da odaklanılmalıdır. Sıradan insanın daha güçlü temsilini savunan popülizmin siyasal katılımı artırdığı söylenebilir. Bu yönüyle demokrasiye katkı sunmaktadır. Çalışmada özellikle üzerinde durulan nokta popülizmin demokrasiye ve temel hak ve özgürlüklere tehdit oluşturup oluşturmadığıdır. Popülizm benzer inanç ve düşünceleri taşıyan insanları bir araya getirerek tekliği ortaya çıkarmaktadır. Buradan hareketle farklılıkların temsiline olanak veren çoğulcu demokratik anlayışı tehdit edip etmediği tartışılması gerekli bir konu haline gelmektedir. Bu çerçevede popülizmin çoğunlukçu demokrasiyle aynı anlama geldiği söylenememekle birlikte temsili ve çoğulcu demokrasiyi, çoğunlukçu demokrasiye doğru yönlendirdiğine değinilebilir. Popülist bir hareketin ortaya çıkabilmesi belirli koşullar gerektirmese de demokrasi var olduğu sürece popülizmin de var olacağı iddia edilebilir. Zira popülizm halkın temsiliyle ilgilidir. Bu nedenle denilebilir ki popülizm güncelliğini yitirmeyen bir kavramdır. Çalışmada konunun seçiminde popülizmin sınır ve zaman tanımayan bir kavram olması etkili olmuştur. Popülizm veya popülist akımlar gelecekte de üzerinde tartışılacak konular olmaya devam edecektir.