Çocuk Edebiyatı Eserlerinin 7. Sınıf Öğrencilerinin Empati Becerisinin Gelişimine Etkisi

Abstract

Öz: Bu araştırmanın amacı; anadili eğitimi-öğretiminde ve okuma sürecinde önemli bir yere sahip yazınsal nitelikli çocuk edebiyatı yapıtlarının 7. sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişmesine etkisini incelemektir. Bu araştırmada nicel ve nitel veri toplama tekniklerinin bir arada yer aldığı, araştırma sonuçlarını bütünleştiren karma desen çeşitlerinden iç içe karma desen kullanılmıştır.Çalışmanın nicel bölümünde gerçek deneysel desenlerden "öntest-sontest kontrol gruplu seçkisiz desen" örneği, nitel bölümünde görüşme tekniği kullanılmıştır.Araştırmanın çalışma grubu, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Van ili Tuşba ilçesindeki iki okulda öğrenim görmekte olan 7. sınıf öğrencilerinden seçilmiştir. Çalışma grubu, basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen iki farklı ortaokulda öğrenim gören 60 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak Kaya ile Siyez (2010) tarafından geliştirilen "KA-Si Empatik Eğilim Ölçeği Ergen Formu" ile araştırmacı tarafından geliştirilen"Empati Durumlarıyla İlgili Öğrenci Görüş Formu" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin nicel analizinde verinin yapısı göz önünde bulundurularak parametrik testlerden bağımlı ve bağımsız gruplarda t-testleri kullanılmıştır. Araştırmanın nitel analizinde içerik analizi kullanılmıştır.Bu araştırmanın sonucuna göre deney grubunun ön test ve son testinin empati eğilim puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Çocuk edebiyatı eserlerinin 7. sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişmesine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Ayrıca okutulan eserlerde tespit edilen empati durumlarıyla ilgili öğrencilerin Bu makale, "Çocuk Edebiyatı Eserlerinin 7. Sınıf Öğrencilerinin Empati Becerisinin Gelişimine Etkisi" adlı doktora tezinden uyarlanmıştır.

Türkçe Ders Kitaplarındaki Tiyatro Metinlerinin Değerler Aktarımı Bakımından İncelenmesi

“…Karakter eğitiminin temeli bunlar üzerine inşa edilir. Ulusal ve evrensel değerleri bilen, bunları içselleştiren ve yaşamında davranışa dönüştüren bireylerin yetiştirilmesi, birçok toplumun temel felsefesini oluşturur (Kaya ve Erdem, 2020). Bireye çeşitli olay ve durumlarda nasıl davranılması gerektiğine dair doğru davranış rehberi öğretilir.…”

Evaluation of the effects of Kemalettin Tuğcu's works on middle school students' sense of compassion

“…(Çolak, 2019;Çorapcı, 2019;Nacar, 2008;Şimşek, 2015). Hatta Güney (2007) (Chain, 2015;Mohammadzadeh, Kayhan, Dimliler, 2017Kaya, Erdem, 2020Valeria, 2017), eserlerde bulunan karakterlerin şefkat, adalet, saygı özelliklerini yansıttığı (Gina, 2014), çocuk edebiyatı eserleri aracılığıyla öğrencilerde şefkat duygusunun artırdığı (Heck, 2008), yazınsal nitelikli eserlerin öğrencilerin karakter gelişimini (Demirbaş, 2012;Destebaşı, 2011) etkilediği tespit edilmiştir. Bu araştırmaların sonuçları, edebî eserlerinin öğrencilerin çeşitli temel becerileri edinmeleri açısından sağladığı katkı yönüyle araştırmanın sonuçlarıyla paralellik arz etmektedir.…”

“…Pilav ve Orhan (2020) da pek çok yetişkinin gerek ders kitapları gerekse de ders dışı okuma kitaplarından ilham alarak hayatlarına yön verdiklerini belirtmektedirler. İlgili alanyazın incelendiğinde edebiyat eserlerinin öğrencilerin empati becerisi üzerinde etkili olduğu (Akyüz, 2014;Kaya, Erdem, 2020;Kiser, 2017), öğrencilerin karakter gelişimine katkı sağladığı (Demirbaş, 2012;Destebaşı, 2011;Gina, 2014), okul öncesi ilkokul öğrencilerinin prososyal davranışlardan yardım etme davranışları üzerinde etkili olduğu (Black, Seeman ve Trobaugh, 1999;Karapetian ve O'Leary, 1985;Uzmen ve Mağden, 2002), küçük çocuklara sosyal becerileri öğretmek için çocuk edebiyatı eserlerinden istifade edildiği (Kenney, 2013) tespit edilmiştir.…”

Edebiyat Eserlerinin Lisans Öğrencilerinin Çözüm Odaklı Bakış Açısına Etkisi

“…Bireylerin çok geniş bir perspektife sahip olmasının yanı sıra yaşama dair çeşitli deneyimler edinmesine katkı sunan edebiyat eserlerinin bireylerin bilişsel, sosyal, duyuşsal ve kişilik gelişimine katkısıyla ilgili alanyazın tarandığında öğrencilerin empati becerisinin gelişimine (Akyol, 2011;Akyüz, 2014;Goodman, 2011;Kaya & Erdem, 2020), yetişkinlerin empati becerisinin gelişimine (Kiser, 2017), öğrencilerin karakter gelişimine (Destebaşı, 2011;Demirbaş, 2012;Gina, 2014), çocuklarının prososyal davranışlardan paylaşma ve yardım etme davranışlarına (Karapetian & O'Leary 1985;Black vd., 1999;Uzmen & Mağden, 2002), ebeveynleri hapiste olan çocuklara karşı empati ve anlayış geliştirmelerine (Valerie, 2017), küçük çocukların sosyal becerilerinin geliştirilmesine ( Kenney 2013), çocuklarda varoluşçu çatışmaları çözmesine (Heck, 2008) Çözüm Odaklı Envanter (ÇOE) Grant vd. (2012) tarafından geliştirilen Çözüm Odaklı Envanter (ÇOE) 12 maddeden oluşan bir ölçektir.…”