Çocuk Adalet Si̇stemi̇nde Suça Sürüklenen Çocuklara Yöneli̇k Uygulamalarda Karşilaşilan Sorunlar

Abstract

Bu çalışmanın amacı; çocuk adalet sistemi kapsamında suça sürüklenen çocuklara yönelik uygulamaların çocuğun psiko-sosyal gelişim özelliklerine ve çocuk hakları ilkelerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini çocukların ve alanda çalışanların görüşlerinin alınması yoluyla anlamaya çalışmaktır. * Bu çalışma birinci yazarın, ikinci yazarın danışmanlığında 2016 yılında tamamladığı doktora tezinin bir bölümünden üretilmiştir.

Çocuk Adalet Si̇stemi̇ndeki̇ Koruyucu-Önleyi̇ci̇ Ve İyi̇leşti̇ri̇ci̇ Uygulamalarin Sosyal Hi̇zmet Açisindan Değerlendi̇ri̇lmesi̇

“…Hukuk sistemine bir şekilde dahil olan çocukların, mevcut durumlarına özgü muameleye tabi tutulması, korunması, hukuk sisteminin yıpratıcı aşamalarından en hafif derecede zararla çıkmalarının sağlanması ve her aşamada çocuğun yüksek yararının gözetilmesi çocuk adalet sisteminin temel hedefleridir. Sistemin bir diğer hedefi ise adalet sistemi ile sosyal hizmet uygulamalarının kesişimi olan adli sosyal hizmet alanında suça sürüklenmiş ve mağdur çocuğun ve ailesinin ihtiyaç ve sorunları kapsamında doğru müdahalelerde bulunmaktır (Karataş ve Mavili, 2019: 1015. Türkiye'deki çocuk adalet sistemi uygulamaları bu anlayışla gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır.…”

“…Türkiye'deki çocuk adalet sistemi suç odaklı yapısı gereği suçu önlemeyi amaçlamaktadır. Suça sürüklenen ve mağdur çocukların adli süreçlerde psikososyal olarak desteklenmelerinde eksiklikler yaşandığı, sistemin suç odaklı olmasından dolayı çocuklar için oluşturulan birimlerin çocukların iyilik hallerini koruyamadığı görülmektedir (Karataş ve Mavili, 2019: 1018. Çocukların iyilik hallerinin korunması için sistemin suç odaklı yapısının değiştirilmesi ve çocuk haklarını temel alan yaklaşımların benimsenmesi gerektiği düşünülmektedir.…”

“…Önlemenin mümkün olmadığı hallerde ise sorundan etkilenen fertlerin sorununa etkin bir şekilde müdahale edilerek sosyal işlevselliklerinin tekrardan düzenlemektir. Bu nedenle çocukları suça sürükleyen ve mağdur duruma düşüren riskler karşısında koruyucu-önleyici ve iyileştirici mekanizmaların niteliğinin ve niceliğinin arttırılması etkin bir çocuk adalet sisteminin oluşturulması ile mümkündür (Karataş ve Mavili, 2019: 1015. Bunun içinde var olan koruyucu-önleyici ve iyileştirici uygulamaları tekrardan inceleyip uygulamaların geliştirilmesi ve çocuğun durumuna özgü bir hale getirilmesi gerekmektedir.…”

Türk Popülasyonunda 18 Yaş Eşiğinin Belirlenmesi için Londra Atlas Tekniği ve Cameriere’nin 3. Molar Olgunluk İndeksi’nin (I3M) Uygulanabilirliğinin Karşılaştırılması

“…Buna bağlı olarak da 18 yaşını doldurmuş kişiler genel ceza hukuku hükümlerine tabi olurlar. [7][8] Bu nedenle yaş tayininden çok bireyin 18 yaşını doldurup doldurmadığının belirlenmesi önem kazanmaktadır.…”

Non-Governmental Organizations for Children in Turkey: Associations

“…Nitekim Türkiye'deki toplam nüfusun %27,5'ni oluşturan çocuklar çeşitli sorunlar ve hak ihlalleriyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Türkiye'de yaşayan çocukların; çocuk hakları alanında sorunlar yaşadıklarını, eğitim, sağlık, beslenme, bakım ve korunma haklarından yararlanamadıklarını (Karakaş ve Çevik, 2016), kötü ve ağır şartlar altında çalışan çocuk işçilerin olduğunu (Lordoglu ve Aslan, 2018), erken yaşta çocukların evlendirildiklerini (Kıran, 2017), suça sürüklendiklerini ve suç mağduru olmak zorunda bırakıldıklarını (Karataş ve Mavili, 2019) ortaya koyan çok sayıda rapor ve çalışma bulunmaktadır (UNICEF, 2020). Ülkemizin karmaşık toplumsal yapısının ortaya çıkarttığı bu sorunlar çocukları ve gelişimlerini olumsuz yönde etkilemektedir (Karatay, 2019;Mamur-Işıkçı, 2019;Yentürk, Beyazova ve Durmuş, 2013).…”