Cesarska epifania. Ernst H. Kantorowicz jako badacz bizantyńskiej teologii politycznej

Abstract

Kantorowicz nie jest znany jako badacz bizantyńskiego Wschodu. Faktem jest jednak, że przez większą część swej naukowej kariery intensywnie zajmował się Bizancjum. Od 1940 r., czyli od początku swej pracy na Uniwersytecie w Berkeley, regularnie brał udział w konferencjach bizantynologicznych; od roku 1950 tych organizowanych przez ośrodek Dumbarton Oaks. W ostatnich latach życia przygotowywał do druku książkę zbierającą swe dokonania na tym polu. Ich wspólnym mianownikiem miała być teologia polityczna w cesarstwie bizantyńskim. Książkę tę postrzegał jako kontynuację „Dwóch ciał króla”, które stanowiły zwieńczenie jego badań nad teologią polityczną w świecie zachodnim. Śmierć uniemożliwiła dokończenie tego projektu, jednak niepublikowane wykłady konferencyjne oraz studia ogłoszone na łamach „Dubarton Oaks Papers” pozwalają wyrobić sobie pojęcie na temat Kantorowiczowskiego ujęcia teologii politycznej w Bizancjum. W artykule podejmuje próbę wstępnej rekonstrukcji wkładu Kantorowicza w rozumienie teologii politycznej, czy raczej politycznej chrystologii, w Cesarstwie Bizantyńskim.