Büyükkumla Barajı’nda Bulamaç Hendeği Yöntemi ile Geçirimsizlik Perdesi Uygulaması ve Sızma Analizi

Abstract

Ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajlar, Büyükkumla barajı, Geçirimsizlik perdesi, Bulamaç hendeği, Sızma analizi, Seep/w Özet: Ön yüzü beton kaplı kaya dolgu olan Büyükkumla Barajı, Bursa'nın Gemlik ilçesinin 10,00 km kuzeybatısında, Büyükkumla deresi üzerinde yer almaktadır. Gemlik İlçe Merkezi, Küçükkumla, Büyükkumla, Narlı, Gençali, Kurşunlu ve Umurbey yerleşim yerlerine yılda 19 milyon m 3 içme, kullanma ve endüstri suyu sağlanması amaçlanmaktadır. Temel kotu -10,00 m olan barajın kret kotu 68,00 m, parapet kotu 70,00 m, kret genişliği 10,00 m' dir. Büyükkumla barajının kret uzunluğu ise 385,00 m' dir. Derivasyon 3,00 m çapında tünel ile sağlanmaktadır. Dolusavak tasarımı eşik genişliği 25,00 m, yandan alışlı ve kontrolsüz olarak yapılmıştır. Baraj temeli için kazı çalışmaları deniz seviyesi altında gerçekleşmiştir. Baraj gövde kazılarının kuru bir ortamda yapılabilmesi için deniz suyu ve yer altı suyu etkilerinin uzaklaştırılması zorunlu hale gelmiştir. Bu sebeple geçirimsizlik perdesi uygulanarak deniz suyu etkisi baraj rezervuarından uzaklaştırılmış, baraj gövdesi altındaki sızıntılar kontrol altına alınmıştır. Bu metot, Türkiye'de ilk kez yer altı suyu etkisinden uzaklaşmak amacı ile Aslantaş Barajı'nda uygulanmış ve başarılı olunmuştur. Geçirimsizlik perdesi yönteminde amaç sızmayı engellemek veya sızma boyunu uzatmaktır. Büyükkumla Barajında memba ve mansap batardoları altında, batardo eksenleri boyunca geçirimsizlik perdesi uygulanmıştır. Bu makalede, Seep/w programı kullanılarak geçirimsizlik perdelerinin modellemesi yapılmış ve analiz sonuçları araziden alınan ölçümlerle karşılaştırılmıştır.