Büyük Selçuklu Mimarisinde Avlu Kimliği

Abstract

Özet 20.yüzyılda İslam dünyasındaki avlu örnekleri birçok araştırmacı ve mimar tarafından incelenmiştir. Endülüs, Kuzey Afrika ve Orta Doğu kültürlerinin ön planda tutulduğu araştırmalarda Osmanlı örnekleri yer almış olsa da Selçuklu mimarisinin avlu literatüründe hak ettiği değeri görmediğini söylemek gerekir. Bu makalede Selçukluların ve Türk-İslam kimliğinin gelişimi ve siyasi gücün simgelerle avluya yansıması değerlen-dirilmiştir. Büyük Selçuklu İmparatorluğunun simgesel ihtiyaçları üzerinden abidevi dört eyvan şemasının camiye uyarlanması anlatılmıştır.Anahtar Kelimeler: Avlu, Selçuklu mimarisi, kimlik, mimarlık psikolojisi. Courtyard Identity within the Architecture of the Great and Anatolian Seljuks AbstractThe courtyards within the islamic world have been analysed by numerous architects and researchers during the twentieth century. Next to Ottoman examples, courtyards of Andalusia, North Africa and Middle East dominate the courtyard literature while Seljukid examples are hard to find. This essay constitutes an analysis of the Seljukid courtyards by investigating the cultural identity of the Seljuks as well as the development of the Turkish Islamic identity and political power of the Seljuks, which influenced the architectural examples gaining on complexity and representation. Basing on the necessity of monumentality, the implementation of the royal four-eyvan-scheme to the mosques is explained.Keywords: Courtyard, Seljuqid architecture, identity, architecture psychology.