Bütçeden Kamu İktisadi Teşebbüslerine Yapılan Transferlerin Kamu İşletmeleri Raporu Üzerinden Değerlendirilmesi

Abstract

Kamu işletmelerinin önemli bir kısmının süreç içerisinde zarar etmesi bu kuruluşlara yönelik özelleştirme fikrini de yaygınlaştırmıştır. Zarar eden işletmelerin sürekli olarak bütçe kaynaklarından finanse edilmesi, eleştirilerin odağında yer almaktadır. Gerek görev zararları gerekse iyi yönetilememeli gibi sebeplerle her yıl bütçe kaynaklarının bir kısmı bu kuruluşlara transfer edilmektedir. Bu çalışma, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Hazinenin karşılıklı transferlerini ele almaktadır. Ayrıca Kamu İktisadi Teşebbüslerinin kuruluş gerekçeleri, faaliyet alanları, özelleştirme olgusu, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin ekonomi içerisindeki payı, yapılan yatırımlar, yarattığı katma değer, kar – zarar durumu, istihdamı ortaya konulmaktadır. Çalışma, Sayıştay ve Hazine ve Maliye Bakanlığının Kamu İşletmeleri Raporu esas alınarak oluşturulmuştur. Çalışmada, bütçeden yapılan transferlerin, Kamu İktisadi Teşebbüslerinden bütçeye yapılan transferlerden oldukça fazla olduğu ortaya çıkmaktadır. Her ne kadar bazı kamu işletmeleri faaliyet karı elde etse de önemli bir kısmı dönemi zarar ile kapatmaktadır. Bu durum, hazinenin yıllarca Kamu İktisadi Teşebbüslerini fonladığı eleştirileri doğrular niteliktedir. Buna karşılık Kamu İktisadi Teşebbüslerinin kuruluş gerekçelerini öne sürenler ise Kamu İktisadi Teşebbüsleri zarar etmesini ve bütçeden finanse edilmesini olağan bir durum olarak yorumlamaktadırlar.