Bozköy’de Kadın ve Erkeğin Mekân Kullanımında Toplumsal Cinsiyet Rolleri: Etnoarkeolojik Bir Yaklaşım

Abstract

Araştırma kapsamında Kuzeybatı Anadolu'da Biga Yarımadası'nda (Troas) Bozköy'de toplumsal cinsiyet rollerini anlamaya yönelik etnografik çalışma yapılmıştır. Etnografik çalışmanın amacı ilerleyen dönemlerde araştırılması planlanan Bozköy-Hanaytepe Höyüğü'ne toplumsal cinsiyet rolleri ile ilgili etnoarkeolojik temel veriler hazırlamaktır. Çalışmada Bozköy'deki izlenimler neticesinde toplumsal cinsiyet rollerini özel, kamusal alan ve tarım arazileri başlıkları altında mekân içi ve mekân dışı bağlamında değerlendirilmiştir. Mekân içi ve mekân dışı iş bölümlerinde mimari öğelerden çokça yararlanılmıştır. Tarım arazileri ile köy dışındaki iş bölümünde ise tarım, hayvancılığa dayalı ekonomik değerlerden ve maddi nesnelerden faydalanılmıştır. Değerlendirmede köyün ekonomik yapısı (tarım, hayvancılık, zeytincilik vb.), köy ekonomisinin konut mimarisine etkileri (tipolojik farklar), köyün demografik yapısı, sosyal değişimlerin konut mimarisine etkisi, köyün çevre yerleşmelerle ilişkisi, köyde zanaat veya el işleri, mekân içi ve mekân dışı mimari öğeler ışığında toplumsal cinsiyet rolleri, kadın ve erkek arasında mekân içi ve mekân dışı, tarımsal arazilerde ve köy dışında iş bölümü, ekonomide kadın ve erkeğin yeri göz önünde tutulmuştur. Değerlendirmeler sonucunda günümüz Bozköy’den çıkarak Bozköy-Hanaytepe Höyüğü’nde prehistorik dönemde toplumsal cinsiyet rolünü anlamaya yönelik etnoarkeolojik temel verileri ortaya koyarak gelecek dönemlerde kazısı ve araştırılması planlanan yerleşmeye bir nevi ön çalışma hazırlayıp toplumsal cinsiyet rolleri üzerine dikkat çekmek istenmektedir.