Beledi̇yelerde Strateji̇k Göç Yöneti̇mi̇: Hatay, Adana Ve Mersi̇n Büyükşehi̇r Beledi̇yeleri̇ni̇n Mukayeseli̇ Anali̇zi̇

Abstract

Bilinen tarih boyunca insanoğlunun geleceğini şekillendiren çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapmış olan Anadolu toprakları, konumu nedeniyle göç hareketlerinin yoğun ve sürekli şekilde yaşandığı ender coğrafyalardan biridir. Bu kadim topraklar üzerinde, Karpat’ın da ifadesiyle “göçler sayesinde kurulmuş, değişmiş ve milli devlet haline gelmiş” Türkiye Cumhuriyeti de yüzyıla yaklaşan tarihi boyunca bazen göç alan, bazen göç veren, bazen transit göç hareketlerinden etkilenen, bazen de bunları aynı anda yaşayan bir ülke olmuştur. Ancak etkisi ve sonuçları karşılaştırıldığında bunların hiçbirisinin 2011 yılında başlayan ve Türkiye’yi dünyanın en fazla mülteci barındıran ülkesi konumuna getiren Suriye kaynaklı göç hareketi gibi olmadığı görülmüştür. Bu durum göç konusunu hiç olmadığı kadar stratejik şekilde yönetilmesi gereken bir olgu haline getirmiştir. Stratejik göç yönetimiyle kasıt ise özellikle uluslararası göç hareketleriyle karşılaşan bölgelerdeki yönetim yapılarının, göçten kaynaklı sorunların saptanması, varsa eksikliklerin giderilmesi ve kamu politikalarının buna göre oluşturulmasıdır. Göçün yönetimi konusunda merkezi yönetim başat konumda olmakla birlikte yerel yönetimlerin de önemli görev, yetki ve sorumlulukları mevcuttur. Bu kapsamda çalışma, en önemli yerel yönetim birimi olarak kabul gören belediyelerde, göçün stratejik yönetimine ilişkin faaliyetlerin analizini amaçlamaktadır. Bu amaca uygun olarak aynı coğrafi bölgenin hem kendi hem de ikamet eden Suriyeli nüfusu bakımından birbirine yakın üç kenti olan Adana, Mersin ve Hatay tercih edilmiş, bu üç büyük kent özelinde belediyelerin göç konusunu stratejik olarak nasıl ele aldıkları ve bu kapsamda ne tür politikalar üretmeye çalıştıkları incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Bu kapsamda konuya ilişkin ulusal ve uluslararası literatür taranmış, her üç belediyenin stratejik planları üzerinden içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda üç büyükşehir belediyesinin stratejik planlarında hizmet sunulacak kesimin yerel vatandaşlar olduğu vurgusunun öne çıktığı; stratejik amaçların mekânsal ve toplumsal boyuta ilişkin olduğu; misyon, vizyon, temel ilke ve değer bildirimlerinin stratejik amaçlarla kısmen örtüştüğü ancak her üç kent yönetiminin stratejik göç yönetimi konusunda tam olarak kurumsallaşamadığı görülmüştür.